مرگ دندان یا از دست رفتن دندان

داشتن دندان های سالم برای سلامت کل بدن آنقدر حیاتی است که حتی یک مقدار کوچک پوسیدگی دندان و دردهایی که متعاقباً وجود خواهند داشت می توانند منجر به بروز مشکلات جدی شوند، مخصوصاً وقتی نمی توانید دقیقاً مشخص نمایید منشاء آن کجاست. گاهی اوقات ممکن است شما شاهدحفره های دندانی یا دیگر مشکلات دندانی باشید، اما تشخیص چشمی دندان های مرده یا از دست رفته در مراحل اولیه همیشه راحت نیست. روی هم رفته، بهتر است درست قبل از آنکه مشکل شما وخیم تر شود به دندانپزشک مراجعه کنید.

مرگ دندان یا از دست رفتن دندان چیست؟

هر دندان از سه لایه تشکیل شده است که شامل مینای دندان، عاج دندان، و پالپ است. دندان برای آنکه زنده بماند باید به طور مستمر جریان خون به پالپ آن وجود داشته باشد. پالپ داخای ترین بخش دندان است که از اعصاب و عروق خونی تشکیل شده است. وقتی جریان خون به پالپ قطع می شود، از آنجا که پالپ دیگر مواد مغذی و اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت نمی کند، دندان شروع به از دست رفتن می کند. این شرایط تحت عنوان دندان نکروتیک یا غیر زنده نیز نامیده می شود. اگر این وضعیت بدون درمان باقی بماند، امکان عفونی شدن، و احتمالاً بروز آبسه و بدون مراقبت صحیح، در نهایت امکان افتادن خود به خود دندان وجود دارد.

چه عواملی موجب مرگ دندان می شوند؟

پوسیدگی دندان: با عدم وجود عادات مستمر بهداشتی دهان حفره های دندانی می توانند بوجود بیایند، و به مرور زمان، اجازه می دهند باکتری به بافت نرم پالپ دسترسی داشته باشد، که باعث می شود سپس منجر به بروز عفونت و در نهایت مرگ دندان شود. پالپ دندانی که سالم است تا زمانی که برای آن ممکن باشد، با باکتری ها مبارزه خواهد کرد، اما هر چه التهاب برای مدت زمان طولانی تری ادامه داشته باشد، احتمال اینکه دندان نکروتیک شود بیشتر خواهد بود.

ترومای دندانی: حوادث فیزیکی که برای دندان ها بوجود می آیند می توانند به صورت ناگهانی و به دلایل متعددی بروز پیدا کنند، از جمله شرکت در ورزش های پر زد و خورد یا احتمالاً زمین خوردنی که طی آن دهان یا صورت آسیب می بیند. جریان خون به دندان اگر به درستی درمان نشود می تواند منجر به مرگ و از دست رفتن دندان شود.

به طور کلی، این سیر زمانی اتفاقی است که رخ می دهند و در نهایت منجر به از دست رفتن حیات دندان می شوند:

• پوسیدگی دندان به تدریج به داخل دندان نفوذ می کند یا حوادث دندانی اتفاق می افتند.
• باکتری از طریق حفره یا شکستگی سطح بیرونی دندان وارد پالپ می شود.
• پالپ سالم با باکتری ها مبارزه می کند.
• تورم و فشار اتفاق می افتد که منجر به بروز درد می شود.
• اعصاب دندان عاری از هر گونه ماده مغذی یا اکسیژن می شوند.
• جریان خون به دندان کاهش پیدا می کند یا روی هم رفته متوقف می شود و منجر به نکروز دندان می شود.

علائم و نشانه های مرگ دندان

اگر فکر می کنید دندان شما از دست رفته است، به دنبال این دو علامت اصلی باشید:

درد: درد و ناراحتی داخل و اطراف دندان معمولاً معمولاً نخستین نشانه ای است که از مرگ دندان مشاهده می کنید. درد می تواند تنها ذره ای آزار دهنده یا حتی طاقت فرسا باشد. این در نتیجه عفونت و تورم داخل دندان بوجود می آید که به غشاء پریودنتال فشار وارد می کند، بافت عصبی حساسی که اطراف پایه دندان وجود دارد.

تغییر رنگ دندان: دندانی که از دست رفته است یا در حال از دست رفتن است، رنگ آن به مرور زمان به دلیل عدم وجود جریان خون تغییر می کند و رنگ کبودی پیدا می کند. دندان ها وقتی از دست می روند ممکن است به رنگ های مختلفی در آیند، از زرد به خاکستری، و در نهایت سیاه.

وقتی دندان عفونی تر می شود یا آبسه می کند، احتمالاً با علائم بیشتری مواجه خواهید شد، از جمله:

• تورم غشاء پریودنتال اطراف دندان
• مزه بد داخل دهان بواسطه بروز عفونت
• بوی بدی که از دندان ساتع می شود
• زخم های ملتهب روی لثه ها شامل آبسه

لازم است هر چه سریع تر به فکر درمانی برای دندانی باشید که در حال مرگ است، زیرا گام هایی وجود دارند که با طی کردن آنها احتمالاً می توان دندان را نجات داد یا مانع عفونی شدن آن شد. دندانپزشک از دندان شما تصویر رادیوگرافی با اشعه ایکس خواهد گرفت تا میزان آسیب داخل دندان را مشخص نماید و طرح درمان را بریزد.

درمان های دندان از دست رفته

درمان هایی که برای از دست رفتن دندان وجود دارند شامل دو گزینه می شوند:

کشیدن دندان

درمان های زود هنگام می توانند مانع نیاز به کشیدن دندان شوند، اما اگر نتوان دندان را نجات داد، باید آن را کشید تا از انتشار عفونت پیشگیری نمود. کشیدن دندان فرایندی استاندارد است و به طور کلی می تواند به سرعت و بدون هیچ ناراحتی انجام شود. وقتی دندان کشیده می شود، چند گزینه برای قرار دادن به جای دندان کشیده شده وجود دارد.

درمان ریشه

این فرایند الزاماً شامل پاکسازی عمیق داخل دندان به منظور تخلیه بافت عفونی یا آبسه، تخلیه پالپ، و پاکسازی کانال های دندان است. حتی اگر دندان شما از دست رفته باشد، هنوز هم می تواند مفید باشد، تا زمانی که نشکسته است. دندان از دست رفته این قابلیت را دارد که شکننده باشد و به راحتی لب پر یا شکسته شود، بنابراین یک روکش دندانی ممکن است لازم باشد تا به دندان استحکام و حمایت بیفزاید.

چگونه می توان از مرگ دندان پیشگیری نمود؟

عادات خوب دندانی و بهداشت دهان برای پرهیز از مرگ دندان حیاتی هستند. کشیدن نخ دندان و مسواک زدن روزانه مانع پنهان شدن ذرات زیر خط لثه می شوند زیرا این ذرات منجر به پوسیدگی دندان می شوند. علاوه بر این، دندان های شما نیاز به انواع مختلف مواد معدنی و ویتامین ها دارند، بنابراین رژیم غذایی سالم شامل میوه ها و سبزیجات کمک خواهند کرد این اطمینان را حاصل نمایید که دندان های شما مواد مغذی به مقدار کافی دریافت می کنند.

گرچه ضربه فیزیکی به دهان همیشه نمی تواند پیشگیری شود، اما یک دندان آسیب دیده اغلب می تواند حفظ شود اگر سریع عمل شود. افرادی که در ورزش های پر زد و خورد مانند فوتبال، بوکس، یا حاکی فعالیت می کنند باید به فکر استفاده از محافظ های دندان باشند تا کمک کنند حوادث دندانی حذف یا به حداقل برسند.