چرا بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است؟

بهداشت و سلامت خوب دهان با داشتن دندان های سالم، عادات صحیح مراقبت های دهانی، و آگاهی از رفتارهای روزانه آغاز می شود. درست مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از سنین پایین به پیشگیری از بیماری های دهانی- مانند پوسیدگی و حفره های دندان، بیماری لثه، و سرطان دهان- کمک می کند که با بالا رفتن سن بروز پیدا می کنند. رژیم غذایی، پاکسازی منظم دندان ها، و سابقه پزشکی شما نیز روی وضعیت سلامت دهان شما تأثیر می گذارند.

چرا سلامت دهان اینقدرمهم است؟

اگر شما بهداشت دهانی را به خوبی رعایت نکنید، بیشتر در معرض خطر بروز و گسترش مشکلات و بیماری های جدی دهان قرار دارید. این بیماری ها عبارتند از پوسیدگی و حفره های دندان، ژنژیویت، بیماری پریودنتال، مشکلات مربوط به براکسیسم، سندروم دندان ترک خورده، و بسیاری مشکلات دیگر.

اگر دهان شما سالم باشد، حس کردن بوها و مزه ها، جویدن و بلعیدن، و حرف زدن و لبخند زدن راحت تر خواهند بود.

مشکلات شایع دهان و دندان

مشکلات شایع دهانی بسیاری وجود دارند که مبرخی مشکلات جزئی هستند، می توانند هم کودکان و هم افراد بزرگسال را تحت تأثیر قرار دهند. برخی مشکلات جزئی هستند، در حالی که برخی دیگر به مرور زمان می توانند منجر به بروز مشکلات جدی تر برای سلامت دهان شوند.

در زیر به برخی از مشکلات شایع دهانی می پردازیم، که البته محدود به آنها نمی شوند:

براکسیسم

مشکلی که، عموماً در طول خواب، منجر به ساییدن و فشردن محکم و شدید دندان ها روی یکدیگر می شود.

بوی بد دهان

که هالیتوزیس نیز نامیده می شود، مشخصه ویژه آن بوی بد مزمن دهان است.

خشکی دهان

که زروستومیا نیز نامیده می شود، زمانی اتفاق می افتد که غدد بزاقی بزاق کافی تولید نمی کنند.

دندان درد

درد نزدیک یا داخل خود دندان، که معمولاً در نتیجه پوسیدگی دندان یا آبسه بوجود می آید.

ترک دندان

ترک های خفیف تا شدید دندان ها که معمولاً در نتیجه حادثه، تصادف، براکسیسم، یا عوامل دیگر اتفاق می افتد.

حساسیت دندان

وقتی دندان به گرما، سرما، یا مواد شیرین حساس می شود.

اختلال مفاصل فکی گیجگاهی

شرایطی که منجر به بروز درد شدید فک می شود.

تنفس دهانی

وقتی فرد عموماً، و اغلب در طول خواب، از راه دهان نفس می کشد.

تحلیل لثه

وقتی لثه ها شروع به کنار رفتن از روی دندان ها می کنند، و باعث می شود مقدار بیشتری از دندان/ یا ریشه دندان قابل مشاهده باشد.

سوزش دهان

احساس معمول سوزش دهان یا احساس مور مور شدن داخل دهان.

هیپرپلازی لثه

رشد بیش از حد بافت لثه اطراف دندان های فرد.

بیماری های شایع دهانی

بیماری های دهانی اغلب جدی تر از اکثر شرایط دهانی هستند. برخی بیماری ها اگر درمان نشده باقی بمانند، می توانند منجر به از دست رفتن دندان ها یا آسیب دائمی به دندان ها و یا ساختارهای اطراف آنها (مانند لثه ها) شوند.

برخی از بیماری های شایع دهانی، که البته محدود به اینها نمی شوند، عبارتند از:

ژنژیویت

بیماری جزئی و قابل بازگشت لثه

بیماری پریودنتالپ

بیماری وخیم و غیر قابل بازگشت لثه که منجر به تحلیل دائمی استخوان می شود.

حفره های دندانی

پوسیدگی های وخیم یا جزئی دندان ها

آفت

یکی از عفونت های مخمری دهان

تبخال

زخم های دهانی که عموماً ظرف چند هفته، به صورت خود به خود از بین می روند.

آبسه دندان

یک پاکت پر از چرک داخل دندان

سرطان دهان

یک شکل جدی از سرطان که دهان و یا حلق را تحت تأثیر قرار می دهد.

ارتباط بین سلامت دهان و سلامت عمومی بدن

داشتن دهانی سالم برای داشتن بدنی سالم ضروری است. استفاده از تنباکو، مصرف الکل زیاد، و داشتن رژیم غذایی ناسالم باعث می شود حفره های دندانی به مرور زمان وخیم تر شوند. در نتیجه، سلامت عمومی شما نیز در معرض خطر قرار خواهد داشت. مشکلاتی که برای سلامت عمومی شما وجود دارند نیز می توانند موجب وخیم تر شدن وضعیت سلامت دهان شما شوند. از جمله ریسک فاکتورهای شایع همراه با بهداشت بد دهانی عبارتند از:

بیماری های قلبی

در صورتی که شما در دراز مدت مراقبت های دهانی را نادیده بگیرید، به احتمال زیاد ژنژیویت بروز پیدا خواهد کرد. اگر برای این شرایط تحت درمان قرار نگیرید، منجر به بروز پریودنتیت (بیماری شدید لثه) خواهد شد. علاوه بر این، این شکل از بیماری لثه با نرخ بالاتر بیماری قلبی (بیماری های قلبی عروقی) ارتباط دارد. علت این است که بهداشت بد دهانی موجب بالا رفتن خطر رسیدن عفونت های باکتریایی به جریان خون می شود، که در نهایت به دریچه های قلب منتشر خواهد شد.

دیگر بیماری های مزمن

اگر پوسیدگی دندان (حفره یا کرم خوردگی) درمان نشده داشته باشید، شما در معرض خطر گسترش بیماری های مزمن مانند بیماری قلبی و دیابت نیز قرار دارید. علاوه بر این، احتمال بروز سکته قلبی با بالا رفتن سن نیز وجود دارد.

ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن

بهداشت بد دهانی موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود، که باعث می شود شما بیشتر مستعد بروز بیماری ها، عفونت ها، و ناخوشی ها باشید.

چگونه می توان از دندان ها مراقبت کرد؟

برای کاهش احتمال گسترش مشکلات جزئی یا جدی دهانی، انجام کارهای اساسی مراقبت های دهانی ضروری است. برخی افراد نمی دانند که ممکن است اشتباه مسواک بزنند یا نخ دندان بکشند، که این نیز می تواند منجر به بروز مشکلات جدی تر در آینده شود.

مسواک زدن

مسواک زدن حداقل دو مرتبه در طول روز، یکی از مهم ترین عادات مراقبتی دهان است زیرا دندان ها و دهان را سالم نگه می دارد. استفاده از خمیر دندان های بر پایه فلوراید نیز لثه ها را تقویت می کنند، که به پیشگیری از بیماری لثه و حفره های دندانی کمک می کند.

نخ دندان کشیدن

حداقل دو مرتبه مسواک زدن و یک مرتبه نخ دندان کشیدن درست در طول روز به کاهش احتمال تشکیل پوسیدگی های دندانی بین دندان ها کمک می کند. عادت کردن به کارهای روتین بهداشتی احتمال بروز حفره های دندانی و دیگر مشکلات دهان را کاهش می دهد.

نوشیدن آب فلورایده

فلوراید ماده معدنی طبیعی است که در خاک و سنگ ها یافت می شود و به پیشگیری از پوسیدگی دندان ها کمک می کند. طی ۷۰ سال گذشته، مقادیر اندک فلوراید به مواد دندانی افزوده شده اند تا به افزایش استحکام مینای دندان ها کمک کند.

این ماده معدنی به طور طبیعی در برخی منابع آب وجود دارد، اما برخی دیگر که سطح کمتری فلوراید دارند، فلوراید به آنها افزوده می شود.

گزینه های درمانی مراقبت های دندانی

بسته به نیازها و خامت مشکلات و بیماری های دندانی درمان های مختلف دندانپزشکی وجود دارند که می توان از بین آنها انتخاب کرد:

مراقبت های عمومی دندانپزشکی

مراقبت های عمومی دندانپزشکی از جمله فرایندها و درمان های پیشگیرانه هستند. بر خلاف متخصصان، دندانپزشکان عمومی در زمینه خاصی از دندانپزشکی تخصص ندارند. آنها ترمیم های غیر مستقیم، پر کزدن دندان، سیلانت ها، پاکسازی های روتین دندانی، تصاویر رادیوگرافی با اشعه ایکس، و فلوراید تراپی را برای افراد در همه سنین ارائه می دهند.

مراقبت های تخصصی دندانپزشکی

متخصصان دندانپزشکی، به جای ارائه دسته وسیعی از خدمات، تنها روی یک زمینه خاص از دندانپزشکی تمرکز دارند. متخصصان دندانپزشکی عبارند از اندودنتیست، جراح فک و صورت، ارتودنتیست، و پریودنتیست.

مراقبت های دندانپزشکی کودکان

تخصص دندانپزشک کودکان درمان کودکان و نوجوانان است. کودکان از حدود ۱ سالگی یا ۶ ماه بعد از بیرون آمدن نخستین دندان های شیری آنها، باید نزد دندانپزشک برده شوند. با انجام این کار می توان به پیشگیری از پوسیدگی و حفره های دندانی کمک کرد.