ایمپلنت کوتاه دندان – بخش اول

نرخ موفقیت ایمپلنت های دندانی منجر به تحقیق در تکنیک هایی شده است که به حداقل رساندن پیچیدگی های جراحی و افزایش دوام آن کمک می کنند. استفاده از ایمپلنت های دندانی کوتاه به عنوان جایگزینی برای فرایندهای تقویت استخوان، روز به روز با استقبال بیشتری مواجه می شود. در این مقاله اطلاعاتی راجع به جنبه های مختلف ایمپلنت های دندانی کوتاه ارائه می دهیم تا به عنوان راهکارهایی برای استفاده موفقیت آمیزتر از آنها قرار بگیرند.

کاشت ایمپلنت های دندانی یکی از پویاترین موضوعات در دندانپزشکی بالینی امروز است. بیشترین تلاش روی ساده تر کردن درمان است تا جایی که هم برای بیمار و هم برای پزشک قابل قبول باشد. استفاده از ایمپلنت های دندانی کوتاه یکی از تکنیک هایی است که با این هدف گسترش یافته است، وقتی موانع آناتومیک و فقدان استخوان کافی موجود مانع درمان معمول ایمپلنت های دندانی می شود.

در ابتدا، تحقیقات حاکی از این بودند که بهتر است ارتفاع ایمپلنت های دندانی ۱۲ تا ۲۰ میلی متر باشد تا استحکام اولیه کافی را فراهم آورد. سیستم بیکون Bicon system ایمپلنت های دندانی در سال ۱۹۶۸ ابداع شد، که در آن ایمپلنت های ۸ میلی متری ابداع شدند. تا سال ۱۹۷۹، کوتاه ترین ایمپلنت های دندانی اندوسئوس موجود  ۹ میلی متر طول داشتند. در این سال، ایمپلنت های ۷ میلی متری معرفی شدند. بنابراین، می توان پیشینه ایمپلنت های دندانی را به دو دسته تقسیم کرد، ایمپلنت هایی که تحت عنوان “ایمپلنت های کوتاه مرسوم” نامیده می شوند و بین ۷ تا ۱۰ میلی متر ارتفاع دارند، و “ایمپلنت های خیلی کوتاه” که طول آنها کمتر از ۷ میلی متر است. برخی شرکت های تولید کننده ایمپلنت هایی به ارتفاع ۵ میلی متر دارند. اخیراً ایمپلنت های ۴ میلی متری نیز ابداع شده اند.

آیا لازم است از ایمپلنت کوتاه دندان استفاده شود؟

با از دست رفتن دندان ها، از ارتفاع و ضخامت تیغه آلوئولار کاسته می شود. در قسمت عقب فک بالا و پایین، این تحلیل و جذب استخوان منجر به نزدیکی به سینوس ماگزیلا و اعصاب تحتانی مندیبل می شود. فرایندهای پیشرفته پیوند استخوان مانند تقویت استخوان یا بازسازی هدایت شده استخوان (GBR) با کاشت همزمان ایمپلنت های دندانی نشان داده اند در طول جراحی و پس از آن مشکلات بیشتری بروز پیدا می کنند. بنابراین، قرار گیری ایمپلنت های دندانی کوتاه می تواند رضایت بیشتر بیمار را از نظر فرایندهای جراحی و نتایج درمان همراه داشته باشد.

تعداد اندکی از افراد مسن هستند که شرایط لازم برای استفاده از ایمپلنت های دندانی حداقل ۶ میلی متری را دارند، یا اینکه در برخی قسمت های خاص برای آنها قابل استفاده نیستند، از جمله قسمت های جانبی فک بالا یا پایین و این باعث می شود تعداد زیادی از افرادی که ایمپلنت دندانی نیاز دارند نتوانند از این نوع ایمپلنت بهره مند شوند. البته فرایندهایی که برای افزایش ارتفاق استخوان موجود نیز انجام می شوند، نقاط ضعف خود را دارند. سینوس لیفت ماگزیلا، کاشت ایمپلنت های زیگوماتیک در ماگزیلا، و جانبی شدن عصب و انحراف آلوئول موجب بالا رفتن نرخ پیچیدگی ایمپلنت های دندانی می شوند. علاوه بر این، آنها موجب بالا رفتن هزینه و مدت زمان طول درمان می شوند.

در تحقیقاتی که روی کاشت ایمپلنت در جاهای مختلف فک انجام شده اند مشخص شده است موفقیت کاشت ایمپلنت در قسمت هایی از ماگزیلا که تقویت استخوان برای آنها انجام نشده است ۷۳ تا ۱۰۰ درصد است در حالی که موفقیت آنها در قسمت های پیوند شده ماگزیلا بین ۳۶ تا ۱۰۰ درصد است. این مقاله حاکی از این است که گرچه پیوند استخوان برای کاشت ایمپلنت های دندانی می تواند تا میزان زیادی موفقیت آمیز باشد، اما نتایج پیوند در قسمت های مختلف بسیار متغیر است، به همین دلیل، ایمپلنت های کوتاه می توانند گزینه جایگزین مناسبی برای فرایندهای پیچیده تقویت استخوان باشند.

استفاده از ایمپلنت کوتاه دندان چقدر موفقیت آمیز است؟

شواهد مربوط به موفقیت طولانی مدت متناقض هستند. گرچه نتایج تحقیقات در گذشته حاکی از نرخ شکست ۳۰ درصد در ۲ سال، و ۴۰ درصد در ۵ سال، برای ایمپلنت های دندانی تیتانیومی ۷ میلی متری بود که روی آنها پلاسما اسپری شده بود، اما باید دقت شود از سال ۱۹۹۴ تاکنون سطوح ایمپلنت ها تغییر چشمگیری داشته است و تحقیقات جدیدتر حاکی از این هستند که نرخ موفقیت ایمپلنت های دندانی ۵ میلی متری در ۷/۸۳ تا ۱۰۰ درصد موارد بیش از یک تا هشت سال موفقیت آمیز هستند.

مطالعه ای سیستمیک در این زمینه حاکی از این بود که نرخ موفقیت ایمپلنت های دندانی کوتاه پس از یک دوره ۲/۳ ±۷/۱ ساله بیش از ۱/۹۹ درصد است. در مطالعه ای دیگر مشخص شد نرخ موفقیت ایمپلنت های ماشین شده کوتاه تر از ۱۰ میلی متر ۵/۸۱ درصد، در حالی که نرخ موفقیت ایمپلنت های دندانی ۱۰ میلی متر به بالا ۲/۹۷ درصد است. اینکه آیا این نتایج برای ایمپلنت های با سطح زبر و سطح رزوه دار شده نیز صدق می کند مشخص نیست.

تجزیه و تحلیل عناصر محدود در یکی از این مطالعات حاکی از این بود که حداکثر فشار وارده به منطقه اطراف ایمپلنت، تا میزان زیادی هیچ ربطی به ارتفاع ایمپلنت ندارد. مطالعات تجربی روی نمونه های حیوانی مؤکد این موضوع هستند که افزایش طول ایمپلنت از ۷ تا ۱۰ میلی متر تأثیر چشمگیری روی محکم قرار گرفتن ایمپلنت داخل استخوان ندارد. تجزیه و تحلیل عناصر محدود حاکی از این است که حداکثر فشار روی ایمپلنت های دندانی روی سطح است و سطح فشار روی ایمپلنت های ۵ میلی متری حداقل میزان ممکن است. نتایج این تحقیقات حاکی از این هستند که ایمپلنت هایی که به کوتاهی ۵ میلی متر هستند می توانند به اندازه ایمپلنت های با طول معمولی موفقیت آمیز باشند.

ایمپلنت های کوتاه نه تنها فشارهای وارده را به طور یکسان توزیع می کنند بلکه استفاده از ایمپلنت های کوتاه در قسمت های دیستال، جایی که ایمپلنت های دندانی به خاطر فقدان کافی ارتفاع استخوان با مشکل مواجه می شوند، می تواند پیش آمدگی ها (کانتی لور) را کاهش دهد و فشار تراکمی و فشار کششی روی روکش دندان را به ترتیب تا ۷/۳۴ % و ۱۹% کاهش دهد.

در مقاله بعد به معرفی عواملی خواهیم پرداخت که روی میزان موفقیت ایمپلنت های دندانی کوتاه تأثیر می گذارند.