در این نوشته می خوانید:
پولیپ دندان یا پولیپ پالپ که به آن پالپیت هایپرپلازی مزمن یا پالپیت تکثیر شونده نیز گفته میشود، یک التهاب پالپی تکثیری است که به علت قرار گیری بافتهای جوان پالپ در معرض پوسیدگی گسترده اتفاق می افتد. این وضعیت نوعی پالپیت برگشت ناپذیر است که مزمن بوده و معمولا ماهیتا هیچ نشانه ای از خود بروز نمیدهد. پولیپ دندان با رشد بافت دانه ای (گرانولار) پوشیده با اپی تلیوم مشخص میشود و حاصل تحریک طولانی مدت بافتها است.
پالپ دندان
پالپ به بخش مرکزی دندان گفته میشود که حاوی عصب ها و رگهای خونی و بافت همبند میباشد. پالپ تنها پخش زنده دندان است که وظیفه رساندن مواد مغذی بر عهده آن قرار دارد. در حالت طبیعی لایه مینا که سختترین ماده در بدن انسان است از بافتهای حساستر داخلی دندان محافظت مینماید. در صورتی که دندان دچار پوسیدگی شود و تحت درمان قرار نگیرد، پوسیدگی از مینا به عمق دندان گسترش پیدا میکند و باعث تحریک و التهاب پالپ و در نهایت عفونت آن میشود.
دلایل ایجاد پولیپ دندان
• پوسیدگی در دندانهای جوان در شرایطی که بخش زیادی از ساختار دندان از دست رفته است
• شکستگی دندان که باعث صدمه دیدن بافتهای پالپ شده است
• تحریک مکانیکی بافتها در اثر جویدن و فعالیت باکتریها
پولیپ دندان در اثر تحریک مکانیکی و باکتریایی پالپ دندان ایجاد میشود که در آن در اثر پوسیدگی یا صدمه فیزیکی گسترده تخریب گسترده تاج دندان اتفاق افتاده است. عوامل مکانیکی که باعث ایجاد پولیپ دندان میشوند شامل شکستگی دندان و نمایان شدن پالپ و یا از دست دادن ترمیم دندانی میباشد. معمولاً تمامی پوشش عاج در اثر تخریب دندان از بین میرود. نمایان شدن بخش گسترده ای از بافت پالپ دندان در محیط دهان و هجوم باکتریها به پالپ منجر به التهاب مزمن میشود که این وضعیت واکنش گرانولی شدن بافت را به دنبال دارد. واکنش هایپرپلازی بافت به علت خون رسانی زیاد و قدرتمند در پالپ دندان جوان و واکنش ایمنی مساعد که در مقابل نفوذ باکتریها مقاومت بیشتری دارد اتفاق میافتد. به علاوه از آنجایی که فضای بخش مرکزی دندان به دهان راه یافته و باز شده است، مواد ترشحی بافت ملتهب پالپ به راحتی در حفره دهان تخلیه میشود و در نتیجه به علت عدم محدودیت فضا، مایعات و فشار در داخل دندان تجمع نمییابد. به همین علت نکروز بافتی در اثر تحت فشار قرار گرفتن رگهای خونی ریز که معمولاً در پالپیت برگشت ناپذیر مشاهده میشود، در اینجا اتفاق نمیافتد. در دندانهای جوان که نوک ریشه دندان باز است، خطر نکروز ثانویه پالپ و بسته شدن رگهای خونی کاهش پیدا میکند. وجود شبکه خون رسانی قدرتمند در بافت جوان پالپ یک مکانیسم محافظتی مهم در مقابل واکنش التهابی است که با افزایش سن تا حد قابل توجهی کاهش پیدا میکند.
علائم ایجاد پولیپ در دندان
• این وضعیت بدون علامت است و گاهی اوقات فشار جویدن ممکن است منجر به حساسیت دندان به لمس یا فشار شود
• گاهی اوقات ممکن است خونریزی مقطعی اتفاق بیفتد
• پولیپ با بزرگ شدن خود، تمامی حفره ایجاد شده را می پوشاند
تشخیص پولیپ دندان
• ظاهر پولیپ مانند بافتها (پولیپوئید) که در آن توده گوشتی قرمز رنگی بیشتر محفظه پالپ را پر کرده یا به نواحی فراتر از ساختار دندان گسترش می یابد
• بافت پولیپ شکل در مقایسه با بافت طبیعی پالپ کمتر واکنش نشان میدهد
• عکسهای رادیوگرافی حفره باز بزرگی را نشان میدهند که مستقیما به محفظه پالپ میرسد
• در تست الکتریکی پالپ واکنش مشاهده میشود
درمان پولیپ دندان
روش درمانی اصلی برداشتن بافت پولیپوئید است و پس از آن باید پالپ تخلیه و عصب کشی شود. هنگامی که توده پالپی برداشته میشود، خونریزی با اِعمال فشار باید کنترل شود. پس از برداشتن کل پالپ، پانسمان انجام میشود.