کاربردهای بوتاکس در دندانپزشکی

سم بوتولینوم (بوتاکس) یا همان بوتاکس یک داروی قابل تزریق درون عضله است که به عنوان شل کننده عضلانی استفاده می شود. در این مقاله، کاربردهای سم بوتولینوم در دندانپزشکی برای اهداف زیبایی یا درمانی، مانند لبخند لثه ای (خط لب بالا)، عادات پارافانکشنال، اختلالات مفصل فکی گیجگاهی و درد صورت بررسی می کنیم. به تاکس به عنوان یک درمان جایگزین غیر تهاجمی، محافظه کارانه و مقرون به صرفه در مقایسه با فرایندهای جراحی در نظر گرفته می شود. گرچه، اثر بوتاکس موقتی است و به مدت ۴ تا ۶ ماه تداوم دارد، اما اکثر بیماران آن را ترجیح می دهند، زیرا نتایج مثبت و قابل توجهی را ارائه می دهد که با حداقل عوارض جانبی انتظارات آنها را برآورده می کند.

مکانیزم اثر

هنگامی که بوتاکس به عضله هدف تزریق می شود، یک تأثیر موقتی وابسته به دوز ایجاد می کند که فعالیت عضلات را تضعیف می کند. بوتاکس یک نوروتوکسین است که با اتصال به ساختارهای گلیکوپروتئینی و مهار آزادسازی استیل کولین از پایانه های عصب کولینرژیک، به طور موقت اعصاب عضلات صورت را از کار می اندازد که منجر به کاهش شدت انقباضات، فلج شل و عدم فعالیت عضله می شود. هنگامی که بافت هدف یک غده برون ریز است، ترشح غده مسدود می شود زیرا غدد دارای عصب را غیر فعال می کند. با این حال، با از سر گیری گردش کمپلکس پروتئین SNARE، شروع دوباره فعالیت گیرنده های جدید استیل کولین، جوانه زدن پایانه های آکسونی جدید و طویل شدن پایانه های عصبی، انتقال عصبی- عضلانی مجدداً برقرار می شود. این اثر معمولاً می تواند تا ۳ ماه ادامه داشته باشد و بدون هیچ گونه عوارض جانبی به تدریج به عملکرد کامل خود باز می گردد. بنابراین، انسداد گذرا است و دائمی نیست که باعث می شود این درمان به جای یک گزینه درمانی، به عنوان یک رویکرد تسکین دهنده نظر گرفته شود.

فرایند تزریق

بیمار باید در وضعیت عمودی قرار گیرد. زمانی که بیمار حالات مختلف صورت را ایجاد می کند یا تنها زمانی که دندان های خود را روی هم فشار می دهد، باید عضله مورد نظر صورت با معاینه و لمس بررسی شود تا ناحیه دقیق تزریق ها مشخص شوند. نواحی تزریق باید با یک پاک کننده غیر الکلی مانند بتادین استریل شوند. برای کنترل درد و خونریزی، قبل از تزریق می توان از بی حسی موضعی و یخ استفاده کرد و سپس بوتاکس در نواحی مورد نظر تزریق می شود. توصیه می شود در صورت وجود خونریزی، روی ناحیه تزریق فشار وارد شود. پس از اتمام فرایند، بیمار باید به مدت ۲ تا ۵ دقیقه در حالت ایستاده دراز بکشد تا از سلامتی خود اطمینان حاصل کند و دستورالعمل های بعد از فرایند تزریق را دریافت کند که عبارتند از: اجتناب از دراز کشیدن به مدت ۴ ساعت، اجتناب از فعالیت شدید حداقل به مدت ۲۴ ساعت برای پرهیز از خطر کبودی، مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی در صورت وجود درد یا سردرد، استفاده از کمپرس یخ برای کاهش خونریزی و ادم پس از تزریق. با این حال، از آنجا که تزریق بوتاکس به صورت عضلانی انجام می شود، دوز تزریق بوتاکس بسته به حجم عضله، در زنان و مردان متفاوت است. مطمئناً، حجم عضلانی مردان بیشتر از زنان است، بنابراین در طول تزریق برای دستیابی به نتایج مشابه بیماران زن، به واحدهای بیشتری از بوتاکس نیاز است.

نتایج در عرض ۴-۱۴ روز آشکار خواهند شد و بسته به ضخامت و آناتومی عضله به مدت ۴-۶ ماه دوام خواهند داشت. برخی مؤلفان ابراز داشته اند که چندین تزریق بوتاکس می تواند اثر آن را افزایش دهد. یک توجیه برای این فرآیند این است که فلج مستمر عضله که پس از تزریق های متعدد رخ می دهد، می تواند باعث آتروفی جزئی عضله و ضعف دائمی در توانایی انقباض در آینده شود، حتی بعد از بین رفتن اثر سمی بوتاکس. برای جلوگیری از تشکیل آنتی بادی در برابر سموم، که اخیراً منجر به بروز نتایج نا امید کننده ای شده است، مهم است که قبل از بین رفتن کامل اثر بوتاکس، تزریق جدیدی انجام نشود.

موارد منع مصرف

• زن باردار یا شیرده، زیرا ممکن است به نوزاد آسیب برساند (بوتاکس به عنوان داروهای طبقه C بارداری دسته بندی می شود).
• اختلالات عصبی- عضلانی، زیرا بیماران در معرض خطر ضعف عضلانی، دیپلوپیا، پتوز، دیفونیا، دیپرتیا و دیسفاژی شدید قرار خواهند داشت.
• بیماران تحت درمان با داروهای مسدود کننده کانال کلسیم، سیکلوسپورین و آمینوگلیکوزیدها، زیرا ممکن است باعث آریتمی و انفارکتوس میوکارد شود.
• بیمارانی که سابقه آلرژی به هر یک از ترکیبات بوتاکس یا محلول نمکی دارند، زیرا ممکن است باعث بروی واکنش های حساسیت بیش از حد فوری از جمله آنافیلاکسی، بیماری سرم، کهیر، ادم و تنگی نفس شوند.
• بیماران ناپایدار روانی.

عوارض جانبی و مشکلات

به طور کلی، درمان بوتاکس زمانی بی خطر است که در دوزها و با تکنیک های مناسب تزریق شود. عوارض بوتاکس به اثرات درمانی سیستمیک، موضعی و کاهش یافته ناشی از تشکیل آنتی بادی تقسیم می شوند. عوارض سیستمیک عبارتند از تهوع، از دست دادن اشتها، اسهال، درد شکم، خستگی، کسالت، علائمی شبیه آنفولانزا مانند تب و آبریزش بینی، افزایش فشار خون، گلو درد، تغییر غلظت بزاق، مشکل در بلع و صدای زنگ در گوش. با این حال، عوارض موضعی با توجه به محل تزریق متفاوت هستند که شامل عفونت، سردرد، درد در محل تزریق، کبودی، التهاب، ادم دهان- صورت، از دست دادن قدرت عضله، فلج عصب، بثورات جلدی، خارش، پتوز، سندرم خشکی چشم و دیسفونی است. علاوه بر این، تکنیک یا دوز نامناسب تزریق ممکن است منجر به ظاهر نامتقارن صورت یا لبخند، برخی مشکلات در گفتار، جویدن و یا نوشیدن، تغییر در غلظت بزاق و افتادگی یا پتوز لب شود که باعث عدم قابلیت مشاهده دندان های قابل رویت در لبخند کامل می شود.

در برخی موارد، بوتاکس تزریق شده ممکن است به محل هایی فراتر از محل مورد درخواست منتشر شود و ضعف عضلانی عمومی را به شکل دیپپولی، دیسفاژی، دیفونیا، پتوز یا حتی مشکلات تنفسی به همراه داشته باشد. به نظر می رسد، به علت فضاها و صفحات صورت، احتمال این گسترش اثر سم در صورت و همچنین سر و گردن بیشتر باشد.

دوز کشنده بوتاکس هنوز مشخص نیست، اما حدود ۳۰۰۰ U تخمین زده شده است. حداکثر دوز توصیه شده برای کاربردهای دندانپزشکی در یک جلسه تزریق حدود ۸۰ تا ۱۰۰ U است. بنابراین، دوزهای بیشتر می توانند یک نتیجه احتمالاً کشنده داشته باشند.

موارد استفاده بوتاکس در دندانپزشکی

مطمئناً، درمان های بوتاکس در دو دهه اخیر محبوبیت بیشتری پیدا کرده اند، در دندانپزشکی نیز در حال جلب توجهات بیشتری است، زیرا تزریق بوتاکس برای اهداف زیبایی و درمانی دندانپزشکی استفاده می شود. ثابت شده است که تزریق بوتاکس می تواند زیبایی را بهبود بخشد، درد را کاهش دهد و عضلات را شل کند که به نوبه خود طرح درمان دندانپزشکی را ارتقاء بخشد.

کاربردهای تزریق بوتاکس به دو دسته تقسیم می شوند:

کاربردهای زیبایی: لبخند لثه ای/ لبخند نامتقارن/ لبخند غمگین یا معکوس (خطوط ماریونت)/ چین و چروک های اطراف دهان (خطوط سیگاری ها)/ هیپرتروفی جوندهیک (حجیم بودن فک)

کاربردهای درمانی: اختلال مفصل فکی گیجگاهی/ میگرن/ نورالژی سه قلو/ فلج عصب صورت/ براکسیسم و ​​عادات پارافانکشنال/ اختلالات ترشح غدد بزاقی (ترشح بیش از حد بزاق یا ریزش بزاق دهان)/ تروما و شکستگی فک و صورت

کاربرد بوتاکس به عنوان درمان کمکی در کلینیک های دندانپزشکی

کاربردهای زیبایی

لبخند لثه ای

گرچه قابل مشاهده مقدار کمی از لثه هنگام لبخند زدن از نظر زیبایی قابل قبول است و ظاهری جوان به چهره می بخشد، اما لبخندی که در آن بیش از ۲ میلی متر از لثه قابل مشاهده باشد، به عنوان لبخند لثه ای شناخته می شود. این یکی از متداول ترین متغیرها در بین مردم است که در زنان بیشتر از مردان هستند. علل بروز لبخند لثه ای می توانند بسیار متفاوت باشند، از جمله تغییر رویش غیر فعال دندان ها، بیرون آمدن بیش از حد دندان از داخل حفره، بلند بودن عمودی بیش از حد فک بالا، عضلات کوتاه یا بیش فعال لب بالا، یا ترکیبی از یک یا چند مورد از آنها. به این ترتیب، تشخیص صحیح علت به درمان مناسب منجر خواهد شد. در صورت تغییر رویش غیر فعال، افزایش طول تاج دندان درمان انتخابی است، چه با یا بدون کاهش استخوان. همچنین، تکنیک های جراحی تغییر موقعیت لب برای ارائه نتایج رضایت بخش گزارش شده اند. علاوه بر این، برخی موارد نیاز به جراحی ارتوگناتیک یا ابزارهای ارتودنسی دارند، به خصوص اگر مشکل منشأ اسکلتی داشته باشد.

با این حال، در موارد بیش فعالی یا عملکرد بیش از حد عضلات بالا برنده لب، تزریق بوتاکس برای اصلاح لبخند لثه ای پیشرفت کرده است و در مقایسه با سایر فرایندهای جراحی به شهرت بیشتری رسیده است. مزایای این تزریق عبارتند از افزایش عزت نفس بیمار و تمایل آنها به درمان، زیرا این تکنیک کمتر تهاجمی است، هزینه آن مناسب تر است و با وجود اثر کوتاه مدت آن نیاز به زمان کمتری دارد. هدف تزریق بوتاکس شل شدن عضلات بالا برنده، و مسدود کردن انقباضات بیش از حد است که هنگام لبخند زدن لب را بیش از حد بالا می برند.

تکنیک تزریق: هنگام لبخند زدن، ۲ مرحله وجود دارد، مرحله اول زمانی است که لب بالا به سمت چین بینی بالا می رود، دسته های عضلانی میانی، لب را از روی دندان های قدامی فک بالا رو به بالا می کشند و گروه های عضلانی جانبی لب ها را از روی دندان خلفی بالا می برند. با این حال، چربی های باکال در چین های نازولبیال در برابر لب ها مقاومت می کنند، در حالی که در مرحله دوم، لب توسط سه گروه عضله دیگر بالا می رود. لبخند لثه ای ابتدا باید بر اساس طبقه بندی ناحیه ای از لثه که قابل مشاهده است تشخیص داده شود. قدامی، خلفی، مختلط و نامتقارن، یا بر اساس طبقه بندی گلدشتاین به عنوان کم، متوسط ​​و زیاد بر اساس میزان قابل مشاهده از لثه هنگام لبخند زدن. این دسته بندی ها برای شناسایی عضله درگیر، دوز و تکنیک تزریق بوتاکس ضروری هستند. محل تزریق باید با لمس عضلات حین لبخند زدن و در حالت استراحت ابتدا مشخص شود تا از محل دقیق تزریق اطمینان حاصل شود. یک نقطه مناسب و مؤثر برای تزریق عضلانی بوتاکس وجود دارد، جایی که عضلات بالا برنده لب از آن عبور می کنند و نقطه یونسی نامیده می شود. دوزها به رقیق شدن بوتاکس با سالین بستگی دارند. با این حال، تکنیک های مختلفی برای تزریق لبخند لثه ای وجود دارد، همه آنها محل تزریق مشترکی دارند که همان نقطه Yonsei است، جایی که دوز توصیه شده ۳ U در هر محل تزریق است. فرایند تزریق باید عضلانی باشد و سوزن عمود بر سطح پوست و اریب رو به بالا باشد.

لبخند نامتقارن

علت لبخند نامتقارن بیش فعالی یک طرفه عضلات بالا برنده یا عضلات پایین برنده لب است، حالتی که در آن به علت عدم تعادل حجم یا فعالیت عضله بین طرفین چپ و راست لب ها حین لبخند زدن، لب بیشتر از طرف دیگر بالا می رود یا پایین می آید. عضلات بالا برنده لب، عضلات مسئول عدم تقارن فوقانی هستند، در حالی که عضلات پایین آورنده لب ها و عضلات پایین برنده گوشه دهان عضلات مسئول عدم تقارن تحتانی هستند. با این حال، نشان داده شده است که تزریق بوتاکس به عضلات طرفین، جایی که در آن لب بالا به بالاترین قسمت در طرفین می رسد یا لب از طرفین تا پایین ترین حد می رسد، مؤثر است و نتایج مثبتی دارد.

تکنیک تزریق: برای لبخند نامتقارن فوقانی، بیمار باید در وضعیت مناسب قرار گیرد و از او خواسته شود لبخند بزند، باید ۲-۳ U بوتاکس در نقطه یونسی به صورت یک طرفه به سمت بالا تزریق شود. در حالی که برای لبخند نامتقارن رو به پایین، باید از بیمار خواسته شود که لبخند بزند تا مشخص شود که کدام طرف لب را به پایین می کشد، سپس ۲ تا ۳U  بوتاکس به یکی از عضلات پایین آورنده و ۲ U به یکی از عضلات پایین برنده گوشه دهان تزریق شود. برای هر دو تکنیک، سوزن باید عمودی روی پوست قرار بگیرد و وارد ضخیم ترین قسمت عضله شود. توصیه می شود برای اصلاح لبخند نامتقارن دوزهای اندکی تزریق شود، در غیر این صورت ممکن است به تضعیف و اصلاح بیش از حد منجر شود.

لبخند غمگین یا معکوس (خطوط ماریونت)

وجود انحنا در محل طلاقی لب ها در ترکیب با بقیه ویژگی های آناتومیک صورت باعث بوجود آمدن ظاهر مسن یا غم انگیز می شود. این اتفاق به این دلیل رخ می دهد که با تغییرات سن، پوست قوام کلاژن و حالت الاستیک الیاف خود را از دست می دهد و همچنین به دلیل بیش فعالی عضلات بالا برنده گوشه لب ها (عضله سه گانه) که در کنار گوشه های لب ها واقع شده اند، گوشه های دهان دچار افتادگی می شوند و باعث ظاهر شدن خط ماریونت می شود. با این حال، تزریق بوتاکس اثربخشی خود را اثبات کرده است و در چنین مواردی نتایج رضایت بخشی ارائه داده است. عضلات پایین برنده را شل می کند، که به نوبه خود از طریق آنتاگونیست های خود، باعث بالا رفتن دقیق گوشه های لب ها، و بهبود ظاهر افتاده و مسن می شود.

تکنیک تزریق: تزریق بوتاکس برای بیمارانی انجام می شود که بندهای عضلانی پلاتیسمای افقی و عمودی دارند و نقطه های طلاقی لب های آنها رو به پایین هستند، بدون دیستروفی چربی زیر پوست یا شلی بیش از حد پوست. قبل از تزریق باید از بیمار خواسته شود اخم کند، سپس عضلات باید لمس شوند تا محل دقیق تزریق مشخص شود. همچنین، زمانی که بیمار “ای” را به صورت ممتد ادا می کند، عضله را می‌توان با لمس دو دستی زوایای دهان تشخیص داد. محل تزریق در مسیر چین بینی تا خط فک قرار دارد. تزریق سطحی دو طرفه در دوزهای حدود ۲ تا ۵ U بوتاکس معمول است. با این حال، تزریق به داخل عضلات پایین آورنده گوشه های دهان دشوار است، زیرا مرز داخلی آن با عضله تحتانی پایین آورنده لب همپوشانی دارد و مرز جانبی آن در مجاورت عضلات ریسوریوس، زیگوماتیک اصلی و پلاتیسما قرار دارد. بنابراین، باید اقدامات احتیاطی صورت گیرند، زیرا اگر بوتاکس با دوز نامناسب تزریق شود، ممکن است پیامدهای منفی احتمالی از جمله آبریزش آب دهان، گفتار نامفهوم و فقدان حالات صورت را به دنبال داشته باشد. علاوه بر این، اگر بوتاکس به صورت داخلی تزریق شود، ممکن است بوتاکس در عضلات تحتانی نفوذ کرده و باعث جلو آمدگی لب پایین شود، و اگر بیش از حد به صورت لترال تزریق شود، ممکن است به عضله Buccinator برسد و باعث شود بیمار مخاط باکال خود را گاز بگیرد و به آن آسیب وارد کند.

چین و چروک اطراف دهان (خطوط سیگاری ها)

اینها چین و چروک های عمودی هستند که در کنار لب بالا و لب پایین بوجود آمده اند. این مشکل در نتیجه انقباضات هیپرتروفیک یا مکرر عضلات دور دهان ایجاد می شود که با افزایش سن، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، استفاده از نی و کشیدن نی و سیگار افزایش می یابد. گزینه های درمانی آنها تزریق بوتاکس یا پرکننده های پوست یا هر دو با هم هستند. گرچه، تزریق بوتاکس چین و چروک های عمودی اطراف لب را درمان می کند، اما نتایج معکوس تری و ظاهر پرتری برای لب ها همراه دارد که آنها را به اولین انتخاب تبدیل می کند.

تکنیک تزریق: از بیمار درخواست می شود تا لب هایش را ببندد و آنها را به جلو ببرد، تزریق باید بسیار سطحی از ۱ تا ۲ U بوتاکس در ۲ تا ۴ محل با فاصله در امتداد مرز ورمیلیون انجام شود تا از تقارن اطمینان حاصل شود. به دلیل فعالیت مکرر عضلات، نتایج دوام چندانی نخواهند داشت، اما پس از تزریق بیمار ممکن است از مشکل در فوت کردن، سوت زدن، تف کردن، استفاده از نی، بوسیدن و تلفظ صحیح برخی حروف شکایت داشته باشد. علاوه بر این، ممکن است حین بالا بردن لب ها و لبخند زدن عدم تقارن وجود داشته باشد.

هیپرتروفی فک (فک های حجیم)

هیپرتروفی جونده عبارت است از بزرگ شدن بدون علامت یک طرفه یا دو طرفه عضلات جونده به دلایل مادرزادی، عادات مزمن ساییدن دندان ها روی یکدیگر، عادت جویدن نامتقارن، اختلال عملکرد مفصل فکی گیجگاهی و دیستونی کانونی است. بنابراین باعث حجیم شدن فک پایین و مربعی شدن ظاهر صورت می شود. درمان سنتی، جراحی برداشتن نسبی عضله جونده تحت بیهوشی کامل است که باعث می شود این انتخاب عوارض متعددی از جمله هماتوم، فلج عصب، عفونت، محدودیت باز شدن دهان و عواقب بیهوشی عمومی داشته باشد. گزارش شده است که تزریق بوتاکس به عضله جونده ایمن است زیرا باعث ضعیف شدن شدت آن و کاهش ظاهر حجیم آن می شود که به نوبه خود باعث ایجاد خطوط تعریف شده صورت و کانتور فک می شود.

تکنیک تزریق: برای تعیین حجیم ترین و برجسته ترین قسمت ها در عضله جونده برای تزریق بوتاکس، باید از بیمار خواسته شود که دندان های خود را روی هم بساید. تزریق ها به طور مساوی به سه نقطه در مرکز یک سوم پایینی عضله جونده با فاصله ۱ سانتی متر از یکدیگر انجام می شوند، ۵ تا ۱۵ U در هر نقطه، بسته به حجم عضله، مجموعاً ۱۵ تا ۴۵ U در هر طرف.

کاربردهای درمانی

اختلال مفصل فکی گیجگاهی

اختلال مفصل فکی گیجگاهی یک اصطلاح است که برای توصیف اختلالات ارتوپدی و مایوفیشیال استفاده می شود که باعث بروز ناهماهنگی در مفصل مفصل فکی گیجگاهی (TMJ)، عضلات جونده، و ساختارهای مرتبط با آن می شود که با دیستونی فک و صورت، درد اطراف ناحیه گوش، سردردهای وابسته به گردن، درد مزمن در ناحیه تحتانی پشت، کاهش حرکات رفت و برگشتی فک، قفل شدن فک، و سر و صدا در مفصل هنگام حرکت همراه است. عوامل اتیولوژیک عبارتند از: فعالیت بیش از حد عضله جونده، عادات پارافانکشنال، تروما، عوامل روانشناختی و بیماری هایی مانند آرتروز. به طور کلی، اختلالات TMJ به اختلال مایوفیشیال TMJ یا اختلال آرتروژنیکTMJ  تقسیم می شوند. اختلال مایوفیشیال TMJ به صورت درد ناشی از عضلات جونده بیش فعال ظاهر می شود که باعث بیماری مزمن التهاب بافت عضله می شود. در حالی که اختلال TMJ آرتروژنیک با درد ناشی از آسیب شناسی داخل کپسول همراه است.

تشخیص اختلالات TMJ بر اساس سوابق پزشکی، یافته های جسمی و معاینات بالینی است. باید از بیمار در مورد دندان قروچه، جویدن آدامس، درد فک، سردرد صبحگاهی و سابقه تروما سؤال شود. با این حال، چندین روش درمانی برای اختلالات TMJ وجود دارد که عبارتند از: متعادل سازی اکلوژن، بازسازی کامل دهان، ابزارهای ارتوپدی، تغییر موقعیت فک، درمان روانشناختی، درمان عصبی عضلانی، فیزیوتراپی و لیزر. علاوه بر این، داروهای سیستمیک می توانند در مدیریت آن نقش داشته باشند، مانند تزریق کورتیکواستروئیدها، مواد ضد التهابی، داروهای ضد درد غیر مخدر و مخدر، شل کننده های عضلانی و در برخی موارد داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای. با این حال، برخی از بیماران مبتلا به اختلال TMJ آرتروژنیک ممکن است با تزریق کورتیکواستروئید داخل مفصلی، آرتروسنتز، جراحی آرتروسکوپی یا جراحی های باز TMJ مانند آرتروپلاستی درمان شوند.

برخی از دندانپزشکان مشکل اکلوژن را حل می کنند و بدون درمان اسپاسم عضلات جونده، اکلوژن ایده آل را بوجود می آورند. بنابراین، منجر به عود علائم و نشانه های اختلالات TMJ و شکست درمان خواهد شد. به این ترتیب، باید ابتدا از اسپاسم عضلانی کاسته شود تا درد صورت را کاهش یابد، سپس به تعادل مناسب اکلوزال دست پیدا کرد. با این حال، استفاده از بوتاکس به عنوان یک درمان مؤثر حمایت کننده از اختلال TMJ مایوفیشیال محسوب می شود، بخصوص در مورد بیمارانی که به وسیله روش های محافظه کارانه و دارویی به بهبود کامل دست نیافتند. بوتاکس از شدت، تعداد دفعات و طول مدت حملات مکرر می کاهد.

تکنیک تزریق: عضلات درگیر عضله گیجگاهی و عضله جونده هستند که به صورت درد مستقیم عضلانی ظاهر می شوند، در حالی که درگیری عضله بال مانند جانبی معمولاً به صورت درد باکال ظاهر می شود. برای شناسایی محل های تزریق ابتدا از بیمار درخواست می شود دندان های خود را به هم فشار دهد تا عضلاتی که قرار است داخل آنها تزریق صورت بگیرد برجسته تر شوند و به راحتی قابل تشخیص باشند. تزریق ها به صورت دو طرفه و با استفاده از دوز مناسب بوتاکس برای کاهش انقباضات این عضلات و همچنین درد صورت انجام می شوند. شناسایی عضله بال مانند جانبی به صورت داخل دهانی انجام می شود، جایی که سوزن بین صفحه بال مانند و پروسه کرونوئید فک پایین قرار می گیرد. دوز شروع بوتاکس ۱۰ تا ۲۵ U برای عضله گیجگاهی، ۲۵-۵۰ U برای عضله جونده و ۵/۷ تا ۱۰ U برای عضله بال مانند جانبی. توصیه می شود از غلظت های کم در محل های مختلف استفاده شود تا نواحی تزریق افزایش یابند و از تأثیرگذاری ناقص اجتناب شود. دوزهای بالاتر ممکن است خطر انتشار بوتاکس به نواحی مجاور که مد نظر نیستند را افزایش دهد که باعث پتوز ابرو، بلفاروپتوز یا دوبینی شود. اگر تزریق به عضله گیجگاهی خیلی نزدیک به حلقه چشم انجام شود و اگر تزریق به عضله جونده خیلی نزدیک به زیگوماتیکوس اصلی تزریق شود، ممکن است عدم تقارن ایجاد شود. علاوه بر این، اگر بوتاکس به غده پاروتید تزریق شود، ممکن است باعث بروز خشکی دهان  شود.

فلج عصب صورت

نوعی فلج صورت و در نتیجه فلج خفیف و انقباض غیر ارادی عضلات روی سمت آسیب دیده صورت، باعث از دست رفتن چروک های پیشانی، از دست رفتن چین بینی- لبی، عدم توانایی بستن چشم ها به طور کامل، افتادگی ابرو و افتادگی گوشه های دهان می شود. در مقابل، عضلات در طرف سمتی از چهره که تحت تأثیر قرار نگرفته است هیچ نیروی مخالفی ندارند. بنابراین، منجر به دشواری در ادای برخی حروف، مشکلات در خوردن و نوشیدن، عدم تقارن صورت و زیبایی های غیر قابل قبول صورت که باعث ایجاد اختلالات روانی و فیزیکی در زندگی بیمار می شود. درمان فلج صورت شامل پیوند عصب، انتقال عضله، رویکردهای مایوفانکشنال و پَچ های میکروسکوپی است. گر چه روش های درمان متعددی وجود دارند، اما تقارن صورت ممکن است ادامه داشته باشد. با این حال، درمان تزریق BT در کاهش انقباض غیر ارادی صورت مؤثر بوده است، در نتیجه تقارن حالات مختلف صورت هم در حالت استراحت و هم حین حرکات غیر ارادی بهبود می یابد. یکی از عوارض فلج عصب صورت، ریزش اشک بیش از حد یا هایپرلاکریمیشن (اشک های تمساح) همراه با تولید بزاق به علت ارتباط غیر طبیعی بین الیاف محرک ترشح بزاق با غدد ترشح کننده اشک است. گزارش شده است که تزریق BT به غدد تولید کننده اشک نتایج موفقیت آمیزی در مدیریت این شرایط داشته است.

تکنیک تزریق: مناطق تزریق که معمولاً در نظر گرفته می شوند، عبارتند از عضلات بالا برنده لب به سمت بینی برای کاهش مقدار قابل مشاهده از دندان های فک بالا؛ عضلات پایین آورده لب پایین برای کاهش مقدار قابل مشاهده  از دندان های فک پایین؛ استخوانچه حلقوی چشم و پیشانی برای هماهنگی چین و چروک های طرفین. بیمار باید در موقعیت عمودی بنشیند و زیر سر او چیزی قرار داشته باشد و از او خواسته شود لبخند بزرگی بزند. سپس محل های تزریق به صورت بالینی مورد بررسی قرار می گیرند، مناطقی که هنگام حرکت قسمت پایینی چهره حداکثر کشش را نشان می دهند، نشان گذاری می شوند و با زاویه ۴۵ درجه تزریق به صورت عضلانی روی آنها انجام می شود. سمتی که تحت تأثیر قرار نگرفته است نیز تزریق می شود تا تعادل بهبود یابد، ریزش اشک بیش از حد را بهبود بخشد و تقارن بیشتری در حالت استراحت بوجود بیاورد. برای کاهش اثر عملکرد ارادی عضله، تیتراسیون (تعیین مقدار بوسیله مقایسه با محلول استاندارد شده) مورد نیاز است، در حالی که درمان حرکت غیر ارادی را افزایش می دهد.

براکسیسم و ​​عادات پارافانشکنال

عادات پارافانکشنال مانند براکسیسم، فشردن و ساییدن دندان های روی یکدیگر همراه با اکلوژن طبیعی باعث بروز فرسایش کلی، ناهماهنگی عضله جونده، اختلال TMJ، درد صورت و سر درد می شود. به طور سنتی، ابزارهای دهانی مانند اسپلینت دهان و محافظ دندان شبانه برای چنین مواردی در نظر گرفته می شوند و نتایج موفقیت آمیز خوبی را به دست می دهند تا برخی یا همه علائم را کاهش دهند. همچنین بوتاکس با موفقیت به کاهش این علائم کمک کرده است. با این حال، در مقایسه تزریق بوتاکس با ابزار اسپلینت دهان، هر دوی آنها برای درمان براکسیسم به یک اندازه مؤثر و ایمن بوده اند، اما استفاده از بوتاکس در براکسیسم شبانه، ترغیب کننده تر و راحت تر است، همچنین نشان داده شده است که تنها یک تزریق برای حداقل یک ماه مؤثر است.

تکنیک تزریق: محل های تزریق از طریق لمس هنگام ساییدن دندان ها روی یکدیگر شناسایی می شوند، سپس تزریق دو طرفه بوتاکس را در سه محل در ضخیم ترین قسمت های عضلات جونده با دامنه دوز ۲۵ تا ۱۰۰ U در هر طرف انجام می شود. افزایش دوز باعث فلج عضله جونده و تداخل در توانایی بیمار در جویدن و صحبت کردن خواهد شد. همچنین، دوزهای خیلی اندک نیز هیچ تأثیری نخواهند داشت.

اختلالات ترشحی غدد بزاقی (ترشح بیش از حد بزاق)

اختلالات ترشحی غدد بزاقی باعث ترشح بیش از حد بزاق می شود، مانند سیالوره و سندرم فری که به دلیل کنترل ضعیف عضلات دهان و صورت اتفاق می افتند. آنها در بیماران مبتلا به فلج مغزی یا اختلالات عصبی همچنین بیمارانی شایع هستند که سیالوسل ها و کیست های پس از سانحه دارند که معمولاً در طی جراحی برداشتن سرطان ایجاد می شوند. این اختلالات ممکن است باعث درماتیت اطراف دهان یا کم آبی بدن شوند که منجر به بروز مشکلاتی در بهداشت و وضعیت روانی اجتماعی می شوند. روش های درمان آنها از یک روش پزشکی محافظه کارانه تا یک راهکار جراحی تهاجمی تر، از جمله حرکت درمانی دهانی، ابزارهای داخل دهانی، داروهای آنتی کولینرژیک و جراحی متفاوت هستند. با این حال، داروهای آنتی کولینرژیک به دلیل اثرات نامطلوب آنها روی بدن، مانند یبوست، احتباس ادرار، افت فشار خون ارتواستاتیک، کندی ضربان قلب و نبض، تحریک پذیری و خواب آلودگی، معمولاً به خوبی تحمل نمی شوند. علاوه بر این، جراحی به عنوان یک روش تهاجمی تلقی می شود که دارای عوارضی از جمله افزایش پوسیدگی دندان، مشکلات لثه، التهاب غده بناگوشی و کیست ها و فیستول های بعد از جراحی است.

ترشح بزاق تحت کنترل غیر ارادی پاراسمپاتیک است که استیل کولین به عنوان انتقال دهنده عصبی خاص عمل می کند. بنابراین، کاهش استیل کولین با تزریق بوتاکس منجر به کاهش تولید بزاق خواهد شد. اخیراً، تزریق بوتاکس برای کمک به مدیریت زیاد شدن بزاق دهان در افراد بزرگسال مبتلا به بیماری پارکینسون، سرطان سر و گردن، اختلالات عصبی و سکته مغزی بدون هیچ گونه عوارض جانبی قابل توجهی مورد استفاده قرار گرفته است.

تکنیک تزریق: تزریق بوتاکس به غدد بناگوشی و زیر فکی در کنترل آب دهان مؤثر است. بوتاکس در محدوده دوز ۳۰ تا ۷۰ U در غده بناگوشی تزریق می شود. با این حال، کاهش قابل توجه جریان بزاق معمولاً در ۴ هفته مشاهده می شود و در حدود ۳ ماه کاهش می یابد، بنابراین تزریق های مکرر برای چنین مواردی ضروری هستند.

تروما و شکستگی فک و صورت

برای جلوگیری از حرکات عضلانی نادرست در طول دوره بهبود استخوان های شکسته، بوتاکس در این دوره مؤثر عمل کرده است، زمانی که آسیب یا شکستگی در ناحیه فک و صورت ماگزیلا (فک بالا)، مندیبل (فک پایین)، استخوان بینی، زیگوما و استخوان حلقوی وجود داشته باشد. همچنین تزریق بوتاکس به عنوان یک اسپلینت موقت در طول دوره شکستگی استفاده می شود. گزارش شده است که تزریق بوتاکس به داخل عضلات جونده در موارد شکستگی فک ها، از جابجایی استخوان جلوگیری و بهبودی را تسهیل می کند. همچنین برخی از گزارش ها استفاده از تزریق بوتاکس در الیاف قدامی عضلات گیجگاهی به عنوان یک روش کمکی در درمان شکستگی کاندلار (سطوح مفصلی برآمده) توصیه می کنند. علاوه بر این، تزریق بوتاکس در عضله دوشکچه ای (عضله دو بطنی زیر فک پایین) با موفقیت در اصلاح اپن بایت قدامی پس از تروما استفاده شده است.

کمک به درمان های دندانپزشکی

کاشت ایمپلنت های دندانی

پیش بینی شده است که تزریق بوتاکس در بیمارانی که کاشت ایمپلنت انجام داده اند و نیروی فانکشنال بیش از حد یا عادت های پارافانکشنال دارند، مزایای درمانی را افزایش می دهد. هنگامی که بوتاکس عضلات جونده را شل می کند، بویژه عضلات جونده و گیجگاهی، حرکت عضلات را در بارگذاری فوری یا با تأخیر ایمپلنت کاهش می دهد. به این ترتیب، نیروهای غیر طبیعی روی ایمپلنت ها را کاهش می دهد که منجر به اسئواینتگریشن (جوش خوردن استخوان با ایمپلنت) موفقیت آمیز و پیش بینی خوب درمان می شود. با این حال، مطالعاتی که از استفاده از بوتاکس در کاشت ایمپلنت حمایت کنند نادر هستند و تحقیقات بیشتری نیاز دارد.

درمان ارتودنسی

بازگشت مشکل ارتودنتیک یک مشکل شایع است، زیرا نه تنها دندان ها مسئول عود مشکل هستند، بلکه بیش فعالی عضلات صورت به عنوان عامل خطر عمل می کند. به این ترتیب، تزریق بوتاکس به داخل عضله روی چانه و عضلات دیگر، قدرت و انقباضات آنها را کاهش می دهد که به نوبه خود از اختلال در همراستایی دندان ها جلوگیری می کند.

پروتزهای متحرک

بعضی از بیماران به علت بیش فعالی یا هیپرتروفی عضلات جونده خود مانند عضلات ماستر، عضلات بال مانند جانبی و میانی، ممکن است از مشکل باقی ماندن پروتز های مصنوعی متحرک در جای خود رنج ببرند. بنابراین، تضعیف انقباضات این عضلات با تزریق بوتاکس، حفظ پروتزهای متحرک را افزایش می دهد.

سلامت لثه و دندان

همانطور که شناخته شده است، بین استرس و بیماری های پریودنتال ارتباط وجود دارد، زیرا ایمنی را کاهش می دهد که پاسخ التهابی میزبان به عوامل محلی آن را تحت تاثیر قرار می دهد، که به نوبه خود باعث افزایش التهاب و تخریب پریودنتال می شود. با این حال، یک مطالعه جدید گزارش داده است که تزریق بوتاکس وضعیت روانشناختی را بهبود می دهد و استرس را کاهش می دهد زیرا تزریق بوتاکس ظاهر چهره را بهبود می دهد، و باعث افزایش ایمنی و سلامت پریودنشیوم می شود. علاوه بر این، کاهش استرس و تسکین  دندان قروچه و عادات براکسیسم از از آسیب اکلوژن جلوگیری خواهد کرد و به بهبود سلامت دندان ها و لثه ها منجر خواهد شد.

تریموس فک پایین

پس از گذشت مدت زمان طولانی از فرایندهای دندانپزشکی، بیمار ممکن است از درد و محدودیت باز شدن دهان به علت اسپاسم عضلات جونده شکایت داشته باشد. بنابراین، ممکن است بر رضایت از درمان دندانپزشکی تأثیر بگذارد، رژیم بهداشتی دهان و دندان را محدود کند، در نوشیدن و خوردن مشکل بوجود بیاید. تزریق بوتاکس به عضلات جونده، درد را کاهش خواهد داد، عضلات را فلج خواهد کرد و فعالیت های اسپاستیک را کاهش خواهد داد.

کاربرد تشخیصی برای دندان درد

در موارد دندان درد مزمن متناوب، تزریق بوتاکس می تواند برای شناسایی منشاء درد استفاده شود و می توان بین درد ناشی از عضلات یا دندان ها تمایز ایجاد کرد. هنگامی که بوتاکس به عضله تزریق می شود، درد با منشاء پالپ کاهش نخواهد یافت.