در این نوشته می خوانید:
به طور کلی هم اپیکواِکتومی و هم جراحی برداشتن ریشه هر دو به عنوان جراحی ریشه دندان شناخته میشوند اما تفاوتهایی با هم دارند. جراحی برداشتن ریشه یا قطع ریشه (Root Amputation) یک عمل جراحی کوچک است که در آن یک یا چند ریشه از یک دندان چند ریشه ای بریده و برداشته میشود.
معمولاً این جراحی در دندانهای آسیاب بزرگ بالایی انجام میشود چرا که این دندانها سه ریشه بزرگ دارند. اما جراحی اپیکواِکتومی (Apicoectomy ) که به آن جراحی قطع نوک ریشه نیز گفته میشود یک عمل جراحی کوچک است که در آن نوک ریشه دندان قطع میشود. این درمان در هر یک از دندانها ممکن است انجام شود.
چرا جراحی ریشه دندان انجام میشود؟
هنگامی که دندان آسیب دیده و آسیب دیدگی به محفظه پالپ رسیده است، ناچار به عصب کشی هستید. آسیب دیدگی ممکن است در اثر ترک خوردگی عمیق، پوسیدگی گسترده و یا شکستن دندان اتفاق بیفتد. عامل آن هر چه که باشد در عصب کشی محفظه پالپ به طور کامل تخلیه و ضد عفونی میشود و سپس با مواد مخصوصی پر میشود. در عصب کشی باید تمامی مجرای ریشه تحت درمان قرار بگیرد. با وجود میزان موفقیت بالای عصب کشی و دقت زیاد دندانپزشک باز هم ممکن است به دلایلی این درمان با عدم موفقیت مواجه شود. در صورتی که به موقع مشکل را برطرف نکنید دندان خود را از دست میدهید.
جراحی قطع ریشه دندان
معمولاً جراحی قطع ریشه دندان در شرایطی انجام میشود که باید ریشه عفونی قطع و حذف شده و از تحلیل رفتن استخوان پیرامون دندان عفونی پیشگیری شود. معمولاً دندانی تحت درمان قطع ریشه قرار میگیرد که دندان چند ریشه ای بوده و ریشه های آن با وجود عصب کشی و درمان مجرای ریشه، دچار آلودگی باکتریایی شده و تحلیل رفتن استخوان پیرامون آن در اثر گسترش عفونت یا شکستگی شدید است و یا پوسیدگی دندان در یک ناحیه متمرکز شده و بقیه ریشه های دندان استخوان کافی برای پیشتیبانی دندان در اختیار دارند. تا زمانی که مشکل تنها در یک ریشه دندان وجود داشته و به آن محدود شده باشد، و بقیه ساختار دندان سالم و با ثبات باشد میتوان با جراحی قطع ریشه آسیب دیده، دندان را نجات داد. اما در صورتی که این وضعیت را درمان نکنید عفونت یا پوسیدگی به نواحی پیرامون ریشه گسترش یافته و منجر به تحلیل رفتن و تخریب استخوان میشود که این وضعیت ثبات دندان را به خطر انداخته و حتی ممکن است دندانهای مجاور را نیز در خطر قرار دهد. به این ترتیب در نهایت تمامی دندان از بین رفته و باید کشیده شود. بنابراین با قطع یک ریشه در ابتدای امر، میتوان دندان را نجات داده و از نیاز به کشیدن دندان و جایگزینی آن با ایمپلنت یا دندان مصنوعی یا بریج پیشگیری نمود.
جراحی قطع نوک ریشه یا اپیکواِکتومی
معمولاً پس از عصب کشی و در شرایطی انجام میشود که عفونت به طور کامل از مجرای ریشه حذف نشده و نوک ریشه عفونت دارد. اکثر مشکلات مربوط به دندانی که قبلاً تحت عصب کشی قرار گرفته است، در اثر مشکلات پیرامون نوک ریشه که به آن اپکس گفته میشود اتفاق میافتد. قطع نوک ریشه دندان زمانی انجام میشود که درمان مجدد ریشه یا عصب کشی مؤثرنبوده است. دلایل نیاز به اپیکواِکتومی عبارتند از عفونت پس از عصب کشی اولیه یا پس از عصب کشی مجدد، میسر نبودن تمیز کردن مجرای ریشه ای که در اثر شکستگی ابزار (فایل) در داخل آن مسدود شده است و نمیتوان آن را خارج کرد، ترک خوردگی یا شکستگی در بخش نوک ریشه دندان، انحنای مجرای ریشه که باعث میشود نتوان با ابزار اندودنتیکس تمامی مجرا تا نوک ریشه را تمیز کرد یا کلسیفیه شدن دندان که مانع رسیدن فایل به نوک ریشه دندان میشود. معمولا اپیکواِکتومی آخر راه حل برای نجات دندان پیش از کشیدن دندان است.