بیس فسفونات و ایمپلنت های دندانی

بیس فسفونات چیست؟

بیس فسفونات یکی از داروهایی است که عموماً برای پیشگیری از پوکی استخوان تجویز می شود، زیرا معروف هستند به کاهش دادن سرعت روند تخریب در حالی که نازک شدن استخوان را به میزان قابل توجهی کاهش می دهند. این دارو هم برای زنان و هم برای مردان تجویز می شود اما اغلب در زنانی استفاده می شود که در دوران پس از یائسگی خود به سر می برند. علاوه بر پوکی استخوان، بیس فسفونات ها برای بیماری پیاژه و استئوپچنی نیز مؤثر هستند.

بیس فسفونات چه استفاده هایی دارد؟

اشکال قوی تر بیس فسفونات ها برای درمان سرطان های پیشرفته نیز استفاده می شوند که استخوان را در قسمتی که منجر به بروز درد شدید و شکستگی استخوان شده اند در بر گرفته اند. انواع مختلفی از سرطان ها وجود دارند که استخوان را در بر می گیرند یا می توانند تا استخوان ها گسترش پیدا کنند، از جمله سرطان ریه، سرطان پروستات، سرطان سینه، و میلوماهای متعدد. علاوه بر این بیس فسفونات ها در طول شیمی درمانی نیز تجویز می شوند که در آن داروها برای دوره های زمانی طولانی تری از طریق رگ وارد بدن می شوند.

چه ارتباطی بین بیس فسفونات ها و کاشت ایمپلنت های دندانی وجود دارد؟

اخیراً، مباحث زیادی در خصوص این موضوع وجود داشته است که آیا ایمپلنت های دندانی که برای زنانی کار گذاشته می شوند که بیس فسفونات خوراکی مصرف می کنند، آیا موفقیت نتایج کاشت ایمپلنت های آنها به اندازه بیمارانی است که از این دارو استفاده نمی کنند. دلیل این پرسش فرایند پیوسته بازسازی استخوان است که تحت عنوان “گردش استخوان” شناخته می شود.

این گردش استخوان تنها زمانی انجام می شود که استخوان دو نوع سلول دارد- نوع نخست استخوان قدیمی را می خورد (استئوکلاست ها) و نوع دوم استخوان جدیدی در جای آن تولید می کند (استئوبلاست ها).

از آنجا که بیس فسفونات ها در تأثیرگذاری سلول هایی که موجب خوردگی استخوان می شوند (استئوکلاست ها) اختلال ایجاد می کند، ممکن است موجب افزایش تراکم استخوان شود. از آنجا که برای موفقیت آمیز بودن کاشت ایمپلنت ها لازم است استخوان بهبود پیدا کند، استخوان جدید اطراف ایمپلنت دندانی که به تازگی کاشته شده است، باید قبل از آنکه استخوان جدید شکل بگیرد، توسط استئوکلاست ها خورده شود. به خاطر بیس فسفونات ها، این ممکن است تأثیر کمتری داشته باشد و ممکن است منطقه به خوبی بهبود پیدا نکند.

در موارد وخیم، استئونکروز فک ممکن است اتفاق بیفتد، که شرایطی است که مشخصه ویژه آن عدم بهبود بافت استخوان پس از تروماهای جزئی مانند کشیدن دندان یا جایگذاری ایمپلنت های دندانی است، که می تواند باعث شود استخوان بدون پوشش باقی بماند. ضرورتاً، این از بین رفتن پوشش می تواند منجر به بروز عفونت و شکستگی شود، و حتی ممکن است نیاز به درمان طولانی مدت تر با آنتی بیوتیک ها یا جراحی داشته باشد تا بافت استخوانی که در حال از دست رفتن است برداشته شود.

انجمن دندانپزشکان آمریکا اخیراً اقدام به انتشار یک خلاصه اجرائی کرده است با عنوان “مدیریت مراقبت از بیمارانی که برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان داروهای ضد تحلیل دریافت می کنند” که در آن آمده است، خطرات گسترش نکروز استخوان فک در بیمارانی که بیس فسفونات Bisphosphonates  یا دنوسوماب Denosumab  خوراکی مصرف می کنند پایین باقی می ماند.

در حقیقت، بر اساس این گزارش، شیوع تخمین زده شده ۱/۰% (یک نفر از بین ۱۰۰ نفری که در معرض بیس فسفونات یا دنوسوماب قرار گرفته اند) خطرات بسیار پایین تری از خود نشان می دهند. با این حال، وقتی اشکال قوی تر بیس فسفونات ها در درمان بیماران سرطان استخوان مورد استفاده قرار می گیرند، خطرات می توانند بالاتر هم باشند.

نکروز استخوان فک می تواند به صورت خود به خود در بیمارانی اتفاق بیفتد که داروهایی که قبلاً ذکر شدند را دریافت می کنند و با فرایندهای خاصی که شامل تروماهای استخوان، مخصوصاً کشیدن دندان و نیز کاشت ایمپلنت های دندانی، خطرات افزایش پیدا می کنند. عوامل دیگر عبارتند از سن (بالاتر از ۶۵ سال)، تجربه پریودنتیت، استفاده از بیس فسفونات ها برای مدت زمانی بیشتر از پنج سال، کشیدنه سیگار، استفاده از پروتزهای دندانی، و دیابت.

اگر به فکر دریافت ایمپلنت های دندانی هستید و از بیس فسفونات ها استفاده می کنید، این مطلب را به دندانپزشک خود اطلاع دهید. در برخی موارد، دندانپزشک شما نوعی فرایند گرفتن آزمای خون به نام سرم CTX را توصیه خواهد کرد، که چگونگی تأثیر بیس فسفونات ها روی استئوکلاست ها را مورد ارزیابی قرار می دهد.

برخی نکات کلیدی که باید به خاطر داشته باشید عبارتند از:

• اگر دندانپزشک شما توصیه کند استفاده از فوزامکس یا دیگر داروهای بیس فسفونات را آغاز کنید، مطمئن شوید که واقعاً به استفاده از آن نیاز دارید. می توانید پیگیر باشید آیا جایگزین دیگری وجود دارد یا خیر.
• مطمئن شوید که دندانپزشک شما وضعیت سلامت دهانی شما را چک می کند و قبل از آغاز مصرف داروی بیس فسفونات، همه درمان های لازم را تکمیل کند که نیاز به کشیدن دندان یا کاشت ایمپلنت های دندانی دارند.
• در صورتی که پس از دریافت بیس فسفونات ها، شما هنوز نیاز به ایمپلنت های دندانی دارید، ممکن است دندانپزشک شما تست خون سرم CTX را انجام دهد یا ممکن است از پزشک شما بخواهد قبل و پس از جراحی مصرف دارو را برای یک دوره قطع کنید تا اجازه دهد بهبود بهتر صورت بگیرد.
• به خاطر داشته باشید که، قبل و بعد از جراحی های دندانی یا کاشت ایمپلنت ها هنوز هم لازم است شما از آنتی بیوتیک ها استفاده کنید تا به بهبود شما کمک کنند.
• مهم تر از همه اینکه، اگر داروی بیس فسفونات مصرف می کنید، اطمینان حاصل نمایید که بهداشت دهانی خود را به خوبی رعایت می کنید.

اگر فوزامکس یا دیگر بیس فسفونات های خوراکی را مصرف می کنید، شما هنوز هم گزینه مناسبی برای ایمپلنت های دندانی هستید، تا زمانی که جراح شما ارزیابی صحیحی از وضعیت کنونی شما انجام دهد و قادر است درمان های کاشت ایمپلنتی که کمتر تهاجمی هستند را انجام دهد.