در این نوشته می خوانید:
زنده نبودن دندان یعنی چه؟
هر دندان از سه لایه اصلی تشکیل شده است که به ترتیب از بیرون به داخل عبارتند از مینا، عاج و پالپ. پالپ حاوی رگهای خونی، عصب ها و بافت همبند میباشد . در صورتی که عصبهای پالپ مرده و یا در حال مرگ باشند، گفته میشود دندان غیر زنده یا نکروز است چرا که پالپ تنها بخش زنده دندان است. دندانی که نکروز شده است دیگر هیچ گردش خونی در آن برقرار نیست. به عصب غیرزنده داخل دندان نکروزی یا پالپ نکروزی گفته میشود.
از کجا بفهمیم دندانمان دیگر زنده نیست؟
همیشه به راحتی نمیتوان مرگ دندان را تنها با نگاه کردن به آن شناسایی کرد بلکه باید دندانپزشک تشخیص قطعی بدهد. به همین علت مراجعه منظم به دندانپزشک اهمیت زیادی دارد.
هنگامی که دندان نکروز می شود، ممکن است دو علامت از خود نشان بدهد که بیمار بر اساس آن متوجه شود: ۱) درد ۲) تغییر رنگ
علائم نکروز شدن دندان: درد
دندانی که مرده و یا در حال مرگ باشد میتواند در درجات مختلف درد ایجاد کند به طوری که ممکن است فرد تقریباً هیچ دردی نداشته باشد و یا درد بسیار شدیدی احساس کند. با این حال معمولاً درد عصب در حال مرگ یا عفونت پالپ افزایشی است.
ممکن است بپرسید اگر عصب مرده است، نمیتواند سیگنال درد را ارسال کند پس چرا دندان درد میگیرد؟ باید بدانید این درد از داخل دندان نیست بلکه از پایانه های عصبی به شدت حساس پیرامون سطح خارجی دندان که غشای پریودنتال نام دارند ارسال میشود. باکتریها و بقایای عصبهای مرده که به چرک تبدیل شده است در محفظه پالپ تجمع بافته و باعث افزایش فشار داخل دندان میشوند که این امر بر غشای پریودنتال فشار واردکرده و پاسخ درد را به دنبال دارد.
در صورتی که عفونت وجود داشته باشد ممکن است به آبسه تبدیل شده و علائم دیگری از جمله موارد زیر ایجاد نماید:
- طعم بد دهان
- بوی بد دهان
- تورم
- ایجاد جوش در لثه
علائم نکروز دندان: تغییر رنگ دندان
در صورتی که دندان مرده باشد، اغلب رنگ آن تیره میشود و ممکن است فرد این پدیده را به صورت زرد شدن، خاکستری شدن و یا سیاه شدن دندان مشاهده نماید.
تغییر رنگ دندان معمولا به علت مرگ گلبولهای قرمز خون اتفاق می افتد. این پدیده بسیار شبیه به کبودی است.
تغییر رنگ دندان در صورتی اتفاق می افتد که دندان مرده تحت درمان قرار نگیرد و وضعیت آن به مرور بدتر شود.
دلایل اصلی از بین رفتن دندان
دو عامل اصلی میتواند باعث مرگ دندان شود: پوسیدگی و جراحت.
-
پوسیدگی دندان
پوسیدگی از بیرونی ترین بخش دندان یعنی مینا آغاز میشود و به مرور زمان گسترش یافته و باعث کرم خوردگی و سوراخ شدن دندان میشود. اگر این پوسیدگی درمان نشود در نهایت پوسیدگی به پالپ میرسد. در این مرحله باکتریها وارد پالپ شده و عصبها را از بین میبرند.
پالپ دندان در صورتی که سالم باشد به ورود باکتریها واکنش نشان داده و التهاب ایجاد میشود تا با عفونت مقابله شود. اما از آنجایی که فشار داخل پالپ افزایش می یابد خون رسانی به پالپ متوقف شده و عصبها از عدم دریافت مواد مغذی می میرند و پالپ از بین میرود. این مرحله ممکن است درد شدیدی ایجاد نماید.
-
جراحت دندان
در صورتی که جراحت فیزیکی به دندان وارد شود برای مثال در حین بازی با ورزش و یا زمین خوردن و سایر تصادفات، ممکن است در اثر پارگی رگهای خونی دندان، خون رسانی تحت تاثیر قرار گرفته و متوقف شود. در نهایت به علت عدم گردش خون در پالپ، عصبها و بافتهای زنده دیگر میمیرند.
درمان دندان نکروز شده
درمان به موقع دندان غیرزنده حیاتی است چرا که در صورتی که عفونت باکتریایی گسترش پیدا کند استخوان فک و دندانهای مجاور را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. حتی در صورتی که احساس درد ندارید اما به مردن دندان خود شک دارید، باید فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید. در عکس پرتو ایکس اغلب وضعیت دندان به خوبی روشن میشود. روشهای درمان دندان نکروزبه طور کلی شامل عصب کشی و کشیدن دندان است.