در این نوشته می خوانید:
درمان ریشه دندان (عصب کشی دندان) یکی از شیوه‌های درمانی است که توسط اندودنتیست یا متخصص ریشه دندان انجام می‌شود و در جریان آن، دندان از یک اندام زنده به یک اندام غیرزنده و بدون احساس تبدیل می‌شود. دندان از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که برخی از آنها جنبه استحکامی داشته و برخی از قسمت‌های آن با عصب و خون در ارتباط هستند. به همین دلیل شاهد هستیم که خراب شدن یک دندان ممکن است به چند شکل کاملاً متفاوت رخ دهد. به‌عنوان‌مثال، عصب کشی دندان در حالتی پیشنهاد می‌شود که بخش زنده آن، یعنی پالپ دندان، دچار عفونت شده و امکان استفاده عادی از آن وجود ندارد.
اما موردی که عصب کشی دندان را به یک چالش برای اندودنتیست ها تبدیل کرده است، این است که در مورد افراد دیابتی با مشکلات متعددی مواجه می‌شود که باید در روند درمانی خود آنها را لحاظ کنند. همان‌طور که در منابع پزشکی نیز عنوان شده است، افراد دیابتی از لحاظ سطح ایمنی بدن و همچنین ترمیم قسمت‌های آسیب دیده آن با مشکل مواجه هستند و ممکن است طول درمان آنها بسیار بیشتر باشد. از سوی دیگر قرار گرفتن آنها در معرض باکتری‌های مختلف، مشکلات سلامتی و جسمی متعددی به وجود می‌آورد که برای آنها چالش برانگیز است. در مورد عصب کشی دندان نیز افراد دیابتی با این مشکلات به شدت بیشتری مواجه هستند.
در این مطلب ما قصد داریم به معرفی کلی عصب کشی دندان بپردازیم و برخی توصیه برای بیماران دیابتی در این زمینه ارائه دهیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید
درمان ریشه چیست و چگونه انجام می شود؟
همان‌طور که در مطالب قبلی عنوان شود، دندان از سه لایه تشکیل شده است که از قسمت بیرون شامل مینای دندان، دنتین و پالپ دندان می‌شود. مینای دندان اولین سد محکم در برابر باکتری‌ها و مواد صدمه زننده به دندان است که آنها را به شکل‌های مختلف دفع می‌کنند. با وجود این که مینای دندان استحکام بسیار بالایی دارد اما به‌مرورزمان از بین رفته و عملکرد طبیعی دندان مختل می‌شود. بخش دوم دندان را دنتین تشکیل می‌دهد در زیر مینای دندان قرار گرفته و تقریباً استحکام بالایی دارد. این لایه نسبت به مینای دندان ضخیم‌تر بوده، اما استحکام کمتری دارد.
اما جایی که عصب کشی دندان خود را نشان می‌دهند، لایه سوم است که شامل پالپ دندان می‌شود. در پالپ دندان رگ‌های خونی و سلول‌های عصبی وجود دارند که به‌راحتی دچار عفونت می‌شوند و باعث حساسیت و درد در دندان می‌شود. به همین دلیل زمانی که شاهد نفوذ باکتری‌ها به درون پالپ دندان هستیم، عملاً عملکرد طبیعی آنها مختل شده و فرد اصطلاحا درد خراب شدن دندان را احساس می‌کند. در این مرحله متخصص درمان ریشه (اندودنتیست) پیشنهاد می‌کند که فرایند عصب کشی دندان باید صورت گیرد. در این فرآیند با استفاده از تجهیزات مختلف، بخش زنده دندان برداشته شده و پس از ضدعفونی با مواد آنتی باکتریال، بخش داخلی دندان توسط مواد پرکننده پر می‌شود.
چرا افراد دیابتی در جریان درمان دچار مشکل می‌شوند؟
حتی اگر بخواهیم از بیماری دیابت چشم‌پوشی کنیم، باید در نظر داشته باشیم که انجام کارهای پزشکی و دندانپزشکی اهمیت بسیاری به قند خون بدن دارد. این اهمیت به حدی است که اگر در آزمایشات اولیه مشخص شود فرد بیمار از لحاظ قند خون دارای مشکل است، عملیات پزشکی متوقف شده و سعی می‌شود با استفاده از روش‌های معمول نسبت به کنترل قند خون اقدام کنند. در مورد عصب کشی دندان در افراد دیابتی به طور حتم چنین مشکلی وجود دارد و اگر این موضوع تحت کنترل قرار نگیرد ممکن است تبعات جبران‌ناپذیری برای شخص بیمار داشته باشد و روند درمان را با مشکلات متعددی مواجه سازد.
اما سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که آیا افراد دیابتی می‌تواند عصب کشی دندان را انجام دهد؟ پاسخ به این سؤال مثبت است. بیماران دیابتی در فرایند انعقاد خون و طول درمان دچار مشکل هستند و به همین دلیل توصیه‌های پزشکی و دندانپزشکی برای آنها شدت بیشتری دارد. در حقیقت نمی‌توان بیماران دیابتی را از انجام درمان ریشه دندان منع کرد. خوشبختانه امروزه تولید مواد دارویی مختلف شرایطی فراهم شده است که می‌توان در مدت زمان بیشتری قند خون را در حالت ثابت قرار داد و مانع از افزایش آن در یک دوره زمانی مشخص شد. از سوی دیگر مواد شیمیایی کمکی باعث می‌شوند که انعقاد خون در افراد دیابتی با سرعت بیشتری نسبت به حالت معمول صورت گیرد و فرد برای عصب کشی دندان مشکل خاصی نخواهد داشت.
آیا عصب کشی دندان در افراد دیابتی هزینه بیشتری دارد؟
در پاسخ به این سؤال می‌توان به نتایج تحقیقات موسسه ملی بهداشت آمریکا در مورد بیماران دیابتی اشاره کرد. در تحقیقات صورت گرفته مشخص شده است که این افراد به دلیل شرایط خاص در وضعیت سلامت خود مجبور هستند که هزینه‌ی درمانی بیشتری بپردازند و مراقبت‌های پزشکی آنها در شرایط خاصی صورت می‌گیرد. طبق آمار در سال ۲۰۱۲ هر فرد دیابتی به طور میانگین در سال مجبور به پرداخت ۱۸۱۴ دلار هزینه‌ی مراقبت‌های پزشکی شده است. این موضوع نشان می‌دهد که افراد دیابتی علاوه بر اینکه باید هزینه مربوط به درمان خود را بپردازند، مجبور به پرداخت هزینه‌ی روش‌های درمانی ویژه خود نیز هستند.
افراد دیابتی برای مراقبت بهداشتی از دهان خود چه کارهایی انجام دهند؟
- هر ۶ ماه یک‌بار بررسی‌های دندانپزشکی را بر روی دندان‌های خود انجام دهند و از اندودنتیست های حرفه‌ای کمک بگیرند؛
- به دندانپزشک یا اندودنتیست خود حتما اعلام کنند که به بیماری دیابت مبتلا هستند؛
- از داروهای ضد باکتریایی و همچنین کمک کننده بهانعقاد خون در طول درمان خود استفاده کنند؛
- در صورت مشاهده خونریزی یا تورم لثه‌ها بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنند؛
- در صورت وجود بوی بد پایدار در دهان خود از متخصص کمک بگیرند.
افراد دیابتی نسبت به افراد معمولی در جریان عصب کشی دندان با محدودیت بیشتری مواجه هستند. به همین دلیل متخصصین ریشه دندان از آنها می‌خواهند که هیچ فعالیتی خارج از توصیه‌های دندانپزشکی نداشته باشند. اگر خود شما دیابتی هستید یا در خانواده خود با افراد دیابتی سر و کار دارید به سایر مطالب سایت ما مراجعه کنید و با ما در تماس باشید.
