خیلی دوست داریم می توانستیم شما را می دیدیم اما ای کاش مجبور نبودیم شما را در مطب ببینیم! گاهی اوقات ممکن است مجبور باشید برای حل مشکلات دندان های خود به دندانپزشک مراجعه کنید. درمان ریشه یکی از ابزارهای شگفت انگیز برای حفظ دندان آسیب دیده است. پیشرفت در زمینه ی درمان های دندانپزشکی رو به افزایش است که میزان موفقیت درمان ارتودنسی را تا حد زیادی بالا برده است، در عین حال، فن آوری ها و ابزارهای نوین، زمان بهبود و درد ناشی از آسیب به دندان را کاهش داده اند. با این وجود، علیرغم پیشرفت هایی که حتی ما را به عنوان یک متخصص شگفت زده می کنند، می دانیم که اکثر افراد ترجیح می دهند هرگز به درمان ریشه نیاز نداشته باشند.
اگر شما یکی از این افراد هستید و می خواهید هرگز به درمان ریشه نیاز نداشته باشید، باید بگوییم همواره پیشگیری بهتر از درمان است. وقتی نوبت به درمان تهاجمی مانند درمان ریشه می رسد، منظور از پیشگیری این است که مانع آسیب و ایجاد حفره در دندان شوید. نکات زیر را مطالعه کنید تا از درمان ریشه بی نیاز شوید:
- دو مرتبه در طول روز مسواک بزنید. شاید ساده به نظر برسد، اما بسیاری از افراد بزرگسال و نیز کودکان تمایلی به زدن مسواک قبل از خواب ندارند. مسواک زدن قبل از رفتن به رختخواب باید به اندازه ی خاموش کردن چراق به صورت اتوماتیک انجام شود.
به دندان مانند یک اسفنج نگاه کنید که پر از مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر و غیره است که کمک می کنند دندان محکم و عاری از هر حفره ای باقی بماند. با خوردن هر وعده ی غذایی یا هر نوع نوشیدنی حاوی شکری، باکتری های درون دهان اسیدی تولید می کنند که می تواند موجب شکسته شدن ساختار دندان شود. خوشبختانه بزاق دهان حاوی مواد معدنی است که مجدداً دندان ها را تقویت می کنند و مانع آسیب بیشتر به دندان می شوند. زمانی با مشکل مواجه می شوید که در نتیجه ی عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، میزان اسید درون دهان افزایش یابد، دائماً غذاها و نوشیدنی های حاوی شکر مصرف کنید، یا میزان ترشح بزاق شما کاهش یابد (به خشکی دهان مبتلا شوید).
این عوامل باعث می شوند تمام مواد معدنی موجود در اسفنج تخلیه شوند که موجب پوسیدگی دندان می شود. حفره های دندان و دیگر آسیب های دندانی که نیاز به ترمیم دارند به پالپ (اعصاب) دندان که داخل دندان قرار دارند، آسیب می زنند. خود پالپ قادر است از پس برخی از این آسیب ها بر بیاید اما پوسیدگی های عمیق تر یا برخی فرایندهای ترمیم دندان، ممکن است موجب التهاب آن شوند، که در نتیجه درمان ریشه ضروری خواهد بود. بهترین راه برای پیشگیری از نیاز به درمان ریشه ایجاد عادات درست رعایت بهداشت دهان و دندان از کودکی است. مسواک زدن یکی از این عادات است که هرگز نباید در انجام آن کوتاهی شود. اگر اصرار داریم حتما قبل از رفتن به رختخواب مسواک بزنید به این علت است که حین خواب میزان بزاق دهان به شدت کاهش می یابد. به اسفنج فکر کنید.
- روزی یک مرتبه نخ دندان بکشید. نخ دندان یکی دیگر از این عادات است که به حفظ بهداشت دهان و دندان کمک می کند. اگر نخ دندان نکشید مثل این است که حین دوش گرفتن از شستشوی ۷۰ % بدنتان صرف نظر کنید. این کار نه تنها موجب بوی بد دهان می شود بلکه برای باکتری هایی که به ریشه ی دندان آسیب می زنند مکانی برای پنهان شدن و رشد کردن فراهم می آورد.
- از دهانشویه های فلورایده استفاده کنید. فلوراید به افزایش مقاومت دندان ها در برابر اسید موجود در دهان کمک می کند. می توانید از دهانشویه هایی استفاده کنید که بدون نیاز به تجویز پزشک در داروخانه ها در اختیار شما قرار می گیرند و در بسته بندی های مختلف مخصوص بزرگسالان و کودکان وجود دارند.
- از خوردن غذاهای سفت مانند آبنبات ها یا آبنیات چوبی های سفت بپرهیزید. این نوع خوراکی ها می توانند موجب ترک دندان شوند که در نتیجه باکتری به درون سیستم داخلی دندان وارد می شود.
- مراقب دندان های ضعیف باشید. اگر از قبل دندان ها یا ترمیم های دندان های شما ضعیف باشند، باید از خوردن میوه ها و سبزیجات ترد و خشک مانند هویچ و سیب بپرهیزید، زیرا این دو از جمله عواملی هستند که احتمال شکسته شدن دندان را بالا می برند.
- از جویدن یخ بپرهیزید. بسیاری از افراد عاشق خنکی و مزه ی تازه ی یخ ته نوشیدنی هستند. اما جویدن یخ به سادگی می تواند باعث لب پر شدن، ترک، یا شکستن دندان یا پر شدگی آن شود! اگر این اتفاق رخ دهد، باکتری ها به سادگی راهی برای ورود به اعصاب مرکزی دندان پیدا می کنند.
- شب ها از محافظ دندان استفاده کنید. اگر به دندان قروچه یا فشردن دندان ها به یکدیگر حین خواب عادت دارید، حتما از محافظ دندان استفاده کنید تا از دندان های خود در برابر خطر شکستن محافظت کنید. زیرا در نهایت می تواند پوشش ریشه ی دندان را از بین ببرد و به درمان ریشه نیاز خواهید داشت.
- حین بازی یا ورزش از محافظ دندان استفاده کنید. دیگر نه تنها برای ورزش هایی مانند فوتبال و هاکی، بلکه تقریبا برای همه ی ورزش ها، مانند فوتبال آمریکایی و اسنوبورد، استفاده از محافظ دندان از اهمیت بالایی برخوردار است.
- از خوردن غذاها و نوشیدنی های اسیدی مانند نوشابه های بدون الکل گاز دار و آب انواع مرکبات بپرهیزید. این نوع نوشیدنی ها دندان را در معرض خطر زیادی قرار می دهند: اولاً موجب از بین رفتن مینای دندان می شوند. ثانیاً، دندان ها را در شکر غوطه ور می کنند، شرایطی که باکتری ها از آن لذت می برند.
- به طور منظم برای چکاپ و پاکسازی دندان های خود به دندانپزشک مراجعه کنید. در صورتی که ترک دندان خیلی زود شناسایی شود می توان از انجام درمان ریشه در امان ماند.
- اگر در دندان های خود دردی احساس کردید فوراً برای چکاپ به دندانپزشک مراجعه کنید. هر دردی می تواند حاکی از این باشد که درون دهان شما مشکلی بوجود آمده است و نادیده گرفتن آن تنها می تواند مسیر درمان را دشوارتر سازد.
والدین باید به طور فعال در مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به کودکان خود تا سن ۷ یا ۸ سالگی کمک کنند و فقط نظاره گر آنها نباشند. تا زمانی که این کار به یک عادت همیشگی تبدیل شود، همواره آن را به کودک خود یادآوری کنید. می توانید از داروخانه محلولی تهیه کنید که رنگ جرم، رسوب و پلاک روی دندان ها را تغییر می دهد. از این طریق راحت تر می توانید این رسوبات را ببینید و می دانید باید تمرکز خود را روی چه قسمت هایی بگذارید. پیشگیری از نیاز به درمان ریشه باید از کودکی آغاز شود، زمانی که برای حفظ بهداشت دهان و دندان کارهایی انجام می شوند که به تدریج به کارهایی از روی عادت تبدیل می شوند.