در این نوشته می خوانید:
هر دندانی که تحت درمان ریشه قرار میگیرد نیاز به تقویت خواهد داشت. برای حصول اطمینان از حداکثر استحکام دندان طی درمان ریشه، مهم است حین پاکسازی، شکل دهی و پر کردن سیستم کانال ریشه، تا حد امکان میزان اندکی از ساختار دندان برداشته شود. برای این منظور، چهار گزینه پیش روی متخصص درمان ریشه خواهد بود که بر حسب مورد تحت جراحی، از بین آنها یکی را انتخاب خواهد نمود.
قرار دادن پست (Post) ضرورتی ندارد.
در صورتی درون دندان پست قرار داده میشود که پست بتواند ساختار زیر روکش دندان را قوی و محکم نماید. در مواردی که روکش نیاز نیست، از قبیل دسترسی به کانال ریشه از سطح زبانی دندانهای وسط جلو، در حالی که ساختار دندان دست نخورده باقی مانده باشد، در مرحلهی ترمیم نهایی از یک کامپوزیت دندانی کامل استفاده خواهد شد.
قرار دادن پست با وجود بخشی از ساختار تاج دندان
گرچه ممکن است بخش تاج ساختار دندان باقی مانده باشد، مهم است که متخصص درمان ریشه تنها به عاج باقی مانده اکتفا نکند زیرا ممکن است از قسمت حفرهی دسترسی تضعیف شده و زیر آن خالی شود. هر چه میزان عاج باقی مانده کمتر باشد، روکش آماده شده ضعیفتر خواهد بود. برای افزایش طول عمر دندانی که تحت درمان ریشه قرار گرفته است، باید پستی طراحی شود که حداکثر میزان حمایترا برای دندان فراهم نماید. پستهایی که به روش قدیمی قالب گیری میشوند، تنها نقطهی اتکای آنها اتصال به دندان با استفاده از سمنت بود و به شکل میخ بودند. تحت عملکردهای معمول دندان، این ویژگیها میتوانند موجب فشار و احتمالا شکست ریشهی دندان شوند. در مواردی که اندکی عاج در قسمت تاج دندان باقی مانده باشد، استفاده از پستهای از پیش ساخته پیشنهاد میشوند. عواملی که انتخاب این نوع پستها را تحت تاثیر قرار میدهد عبارتند از:
- دوام بالای پستها
- اعمال فشار اندک
- توزیع یکسان فشار عملکردی
- استحکام بالای پست
به دو وسیله میتوان استحکام پست را افزایش داد: با استفاده از مواد شیمیایی (تنها با تکیه بر تقویت سمنت) یا با تقویت مکانیکی (استفاده از پستهای پیج شونده). مطالعات بسیاری حاکی از آن است که تقویت مکانیکی پست بهتر از تقویت آن با استفاده از مواد شیمیایی است.
طرح دوتکه، فشار ناشی از قرار دادن آن را جذب کرده و کاهش میدهد. بعلاوه، طرح چند طبقهای پست، موجب افزایش پیوند بین پست و محل عریض شدهی کانال میشود، بنابراین، با پیشگیری از شکست سمنت، موجب افزایش استحکام پست میشود و به طور کلی در دراز مدت موجب دوام بیشتر آن خواهد شد. این دو ویژگی پست در کنار یکدیگر موجب توزیع یکسان فشار عملکردی روی دندان خواهند شد.
قرار دادن پست با وجود اندکی ساختار تاج دندان یا بدون وجود آن
بر اساس ملاحظات بالا، در صورتی که اندکی از ساختار تاج دندان باقی مانده باشد یا هیچ بخشی از آن باقی نمانده باشد، توصیه میشود از پستی استفاده شود که بخش تاج آن بزرگتر باشد یا دارای فلنج باشد. در صورتی که اندکی عاج دندان به جا مانده باشد، فلنج موجب افزایش استحکام دندان در برابر ضعف خواهد شد. در تصویر زیر آمادهسازی حفره درون ریشهی دندانی را مشاهده مینمایید که فاقد عاج در بخش تاج دندان میباشد. این آمادهسازی، تحت این شرایط بالینی، استحکام دندان را به بالاترین میزان ممکن میرساند. با قرار دادن پست، باید دقت نمود که پست کاملا درون حفرهی آماده شده قرار گیرد.
قرار دادن پست با در نظر گرفتن مسائل مربوط به زیبایی
در شرایط بالینی که زیبایی مسئلهی اصلی است، دو گزینه پیش رو است.
- گزینهی اول، استفاده از مادهای غیر شفاف برای پوشاندن پست فلزی است.
- گزینهی دوم، استفاده از فایبر پستهای فعال است.
پس از قرار دادن پست، یک کور (core) دور سر یا قسمت بالایی پست قرار میگیرد. استفاده از کور پلاستیکی بهتر است زیرا فضای خالی کمتری باقی میماند که در تزریق مواد کور در اطراف سر پست این امکان وجود ندارد. در مرحلهی آخر باید برای قرار دادن روکش روی دندان از سمان برای پوشاندن تمام منافذ استفاده نمود.
به طور سنتی، سمانهای رزینی برای این فرایند مورد استفاده قرار میگیرند. برای این منظور، دندانپزشک باید روی سطح دندان، اسید فسفوریک ۳۶ درصد اعمال نماید، سپس مادهای برای چسباندن روکش دندان بکار ببرد. خوشبختانه، نسل جدیدی از سمانها تحت عنوان سمانهای رزینی self-adhesive (خود چسبنده) در دسترس هستند. این نوع سمانها نیازی به آماده سازی ندارند، و حساسیت آنها نسبت به تکنیکی که دندانپزشک استفاده میکند پایین است