در این نوشته می خوانید:
طی چند دهه اخیر، ایمپلنت های دندانی در صنعت دندانپزشکی تحولی عظیم بوجود آورده اند و ثابت شده است که منطقی ترین گزینه درمان برای جایگزینی دندان های از دست رفته هستند. با فراگیر شدن کاشت ایمپلنت های دندانی در سراسر دنیا، باید ابزارهایی که موجب بهبود عملکرد آنها می شوند نیز مد نظر قرار گیرند. لیزر به طور ویژه می تواند برای کاشت و حمایت درمان ایمپلنت های دندانی مفید باشد. لیزر دندانپزشکی می تواند کاربردهای متعددی داشته باشد، و گسترش درمان های دندانپزشکی و کاشت ایمپلنت های دندانی با کمک لیزر نسبتاً قابل تشخیص است.
ابداع سیستم های لیزر متفاوت، برای بافت های نرم و سخت کاربردهای متفاوتی دارند. لیزر دندانپزشکی در درمان های بالینی ایمپلنت ها کاربردهای بی شماری دارد، از آماده سازی پیش از جراحی، کاشت ایمپلنت، بهبود مرحله دوم، و درمان لثه گرفته تا درمان پری ایمپلنتایتیس. علاوه بر این کاربردها، فواید دیگری نیز وجود دارد، از جمله قطع بافت هدف و توانایی کاهش آلودگی باکتریایی.
طول موج های مختلف لیزر که تاکنون شناخته شده اند، و نه همه آنها، در کاشت ایمپلنت ها نیز استفاده می شوند. لیزر اساساً با تحریک انتشار عمل می کند. نور به بافت های بیولوژیکی می رسد و منعکس، جذب، یا در بافت های اطراف پراکنده می شود. لیزرهایی که عموماً در زمینه ایمپلنت های دندانی استفاده می شوند عبارتند از لیزرهایی که حالت جامد دارند Nd:YAG، Nd:YAP، Er:YAG، Er، Cr:YSGG، لیزر دایود نیمه رسانا، و لیزرهای گاز، مانند لیزر دی اکسید کربن. برخی از این نوع لیزرها برای بافت های نرم کاربرد دارند زیرا به خوبی می توانند لخته خون بوجود بیاورند، و برخی دیگر بیشتر برای بافت های سخت کاربرد دارند، که در این مقاله به آنها خواهیم پرداخت.
در مقایسه با روش های سنتی، لیزرها ملایم تر هستند، کمتر تهاجمی هستند، و درد کمتری بوجود می آورند. در مطالعات متعدد راجع به ظرفیت طول موج های مختلف لیزر و پارامترهای لیزر استفاده شده در کاشت ایمپلنت های دندانی صحبت شده است. علاوه بر این، ویژگی های لیزر نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند، زیرا می توانند منجر به بروز واکنش های مختلف روی سطوح ایمپلنت ها شوند. بنابراین، داشتن اطلاعات درست و مناسب راجع به ویژگی های لیزرها و نحوه عملکرد آنها نیز برای استفاده های پیشرفته آنها مهم است.
کاربردهای لیزر در زمینه های بالینی
استفاده از لیزر پیش از جراحی
آماده سازی محل جراحی کاشت ایمپلنت
این نخستین مرحله از جراحی کاشت ایمپلنت است که شامل ضد عفونی سازی محل جراحی و از بین بردن نسوج دانه داری است که در ته زخم روی حفره به جا مانده از دندان کشیده شده به جا می مانند. لیزرها دارای خاصیت ضد باکتریایی هستند و می توانند برای استریل کردن محل ایمپلنت استفاده شوند. لیزرهای اربیوم erbium و دایود diode می توانند برای پاکسازی آلودگی ها استفاده شوند و می توانند نسوج دانه داری که در ته زخم روی حفره به جا مانده از دندان کشیده شده به جا می مانند را بردارند. لیزرهای CO2 از جمله لیزرهای غیر تماسی هستند؛ بنابراین، اندازه نقطه را افزایش می دهند. لیزرهای CO2 برای برداشتن تکه های بافت های نرم و ضد عفونی سازی سطوح استخوان کاربرد دارند.
لیفت سینوس (سینوس لیفت)
بدون دستکاری یکپارچگی و انسجام استخوان، از لیزرهای CO2 و اربیوم می توان برای ایجاد برش استفاده کرد. در فرایند لیفت سینوس، ماده پیوندی بین استخوان و غشای اشنایدرین Schneiderian قرار داده می شود، به همین دلیل یکپارچگی این غشاء ضروری است. گرچه ابزارهای فیزیوالکتریک نتایج امیدوار کننده ای دارند، اما لیزرها نیز، اگر با مهارت و تخصص استفاده شوند می توانند استفاده شوند.
استفاده از لیزر در طول جراحی
برش فلپ
لیزرها این قابلیت را دارند که می توانند برای برش بافت نرم، و توقف خونریزی استفاده شوند، در نتیجه می توانند برای برش بافت های نرم نیز استفاده شوند. در مقایسه با تیغ جراحی، لیزر به خوبی می تواند مانع خونریزی شود. لیزرهای متعددی که برای این منظور استفاده شده اند، عبارتند از لیزرهای دایود، CO2، و اربیوم، که تفاوت آنها در طول موج و عمق نفوذ آنها است. طول موج هایی که دارای مکانیزیم سرد کردن آب هستند می توانند تأثیرات کاهش دهندگی حرارتی داشته باشند و منطقه دید را تمیز نگه دارند.
برش استخوان
از لیزر اربیوم می توان به طور مؤثر برای برش استخوان استفاده کرد. استفاده از دریل ها می تواند موجب ناراحتی و استرس بیماران شود، بنابراین لیزرها می توانند مفید و مؤثر باشند. اصلی ترین مزیت استفاده از لیزر اربیوم در طول مدت آماده سازی حفره اولیه می باشد، زیرا ممکن است مته روی سطوح غیر عادی استخوان بلغزد.
قشر برداری برای بازسازی هدایت شده استخوان- در طول مرحله کاشت ایمپلنت های دندانی، ممکن است محل ایمپلنت، چه در زاویه افقی و چه در زاویه عمودی، نیاز به تقویت داشته باشد. خانواده اربیوم لیزرها می تواند برای قشربرداری استخوان استفاده شود و تحقیقات حاکی از این هستند که استفاده از لیزر در مقایسه با مته مفیدتر است.
استفاده از لیزر پس از جراحی
پس از کاشت فیکسچر ایمپلنت، تغییر شکل های جزئی در بافت های نرم و سخت را می توان با لیزر اربیوم انجام داد زیرا به قرار گیری بهتر اجزائی که برای زیبایی استفاده می شوند، از جمله هیلینگ اباتمنت، کمک می کند. بعلاوه، لیزرهای درمانی با سطوح پایین تر که تحریک بافت را افزایش می دهند، می توانند تشکیل استخوان را تسریع ببخشند و استحکام سطح مقطع استخوان- ایمپلنت و اسئواینتگریشن را بهبود دهند.
برداشتن پوشش روی ایمپلنت
برداشتن پوشش روی ایمپلنت های دندانی در جراحی مرحله دوم را می توان به روش های مختلفی انجام داد، از جمله استفاده سنتی از تیغ و پس از آن، الکتروسرجری، که هر دو محدودیت های خاص خود را دارند، مانند خونریزی از لبه های کناری که منجر به حساسیت پس از جراحی و تأخیر در قالب گیری و تأثیرات حرارتی در نتیجه الکتروسرجری می شود. به عنوان جایگزینی برای این روش، در دهه اخیر استفاده از لیزرها رواج یافته است. استفاده از لیزر برای برداشتن پوشش روی ایمپلنت ها مزایایی مانند استریل بودن، بدون قطب کردن (مثبت تر شدن پتانسیل غشاء) اعصاب، و کاهش درد دارند. لیزرهای دایود و اربیوم می توانند برای این منظور به خوبی استفاده شوند. این هدف با حرکت چرخشی یا با دیگر تکنیک ها قابل انجام است. استفاده لیزر قالب گیری در همان جلسه را ممکن می سازد و به قرار گیری اباتمنت کمک می کند.